خلاصة:
قرآنهای کوفی سدههای اولیه اسلام به خصوص قرآنهای منسوب به ائمه،از با ارزشترین آثار باقیماندهء آن دوران میباشند.یکی از این قرآنهاکه با خط کوفی بینظیری کتابت و به حضرت علی بن ابی طالب(ع)نسبت داده شده است،قرآن کوفی سعیدآباد میباشد.این قرآن، موقوفهء یکی از زیارتگاههای حومهء اصفهان بوده که البته به دلیل عدم رعایت اصول امنیتی مورد دو فقره سرقت واقع شده و بخش اعظم آن مفقود گردیده است.در مورد این قرآن علی رغم ارزشی که از لحاظ نوع دستخط و مواد و مصالح به کار رفته دارد،هیچگونه مطالعه یا تحقیق از باب شناسایی قدمت یا شناسایی اجزاء تشکیل دهنده،انجام نگرفته است.در طی این پژوهش قدمت این اثر تعیین شد و عناصر تشکیل دهنده،اعم از بستر پوستی و مرکبهای سیاه و رنگی و همچنین گونهء پوست مصرفی نیز با روشهای دستگاهی شناسایی شد.آسیبهای وارد بر اثر شامل زردشدگی، الصاق مهر به تمام صفحات،پارگی و چرودگی صفحات،ریختگی مرکب و رنگدانههای آن بوده که در نهایت یک طرح مرمتی مطابق با اصول مرمت دستنوشتهها برای آن ارائه شد.
ملخص الجهاز:
"وقتی به آثار جدیدتر آن دوره رجوع میشود البته بدون هیچ شواهد آشکار و مسلمی میتوان مدعی شد که از قرن سوم هجری به بعد در تنظیم کادر متنها و ترسیم تذهیبات از قوانین هندسی مشخصتری پیروی شده است این فرضیه بر دو عامل استوار است اول اینکه تذهیب کاری بدون رعایت قوانین هندسی ناممکن میشود و دوم تاثیری است که ابعاد کلی اثر در انتخاب شکل حروف میگذارد.
از جمله شناساییهایی که لازم بود بر روی نمونه انجام گیرد تشخیص بخش گوشتی از مویی بود که برای انجام مرمت لازم است که با میکروسکوپ با بزرگنمایی X 45 مشاهده شد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) (تصویر 27)بخش مویی (به تصویر صفحه مراجعه شود) بخش گوشتی(تصویر 28)شناسایی گونه جانور: در مطالعه قرآنهای قدیمی و اکثرا منسوب به ائمه معمولا پوست مورد استفاده در تهیه دستنوشته قرآنی را از پوست آهو میدانند.
3-آسیبشناسی: الف)آسیبهای شیمیایی: آسیبهای شیمیایی مشاهده شده شامل موارد زیر میباشد:آسیب مرکب: همانگونه که در بخش فنشناسی ذکر شد به دلیل حضور عنصر آهن در مرکبهای مازویی،آثار خوردگی بر روی این مرکب و نهایتا اطراف مرکب بر روی زمینه کاغذ پوست دیده میشود.
(تصویر شماره 34)ریختگی مرکب:در قسمتهایی از اثر ریختگی مرکب دیده میشود که ناشی از سایشهای مکانیکی،پایین و بالا رفتن دما و رطوبت و احتمالا نوع فنآوری پوست در آن قسمت و همچنین متفاوت بودن برگهها از لحاظ اینکه بر روی سمت مویی کتابت شده یا سمت گوشتی میباشد.
مفقود شدن بخش عمده نسخه: به دلیل عدم ایجاد وضعیت امنیتی-حفاظتی،قرآن مورد بررسی تحت دو فقره سرقت قرار گرفته،که باعث از بین رفتن بخشهای عمده آن گردیده است به طوری که فقط جزء آخر از سورهء ملک تا پایان سوره ناس موجود میباشد."