ملخص الجهاز:
"در اینجا این بحث قابل طرح است که درک و استنباط و ارزشگذاری ما ممکن است متفاوت باشد و افراد مختلف استنباطهای متفاوتی داشته باشند و این درک در طی زمان نیز متحول شود.
حال اگر حکمی در طی زمان عوض شود هیچ فقیهی این اعتقاد را ندارد که هر دو حکم اسلامی است،نهایت چیزی که گفته میشود این است که مکلف چون نمیدانسته تا به امروز معذور است.
حجت الاسلام موسویان:آنچه شهید صدر و امثال او مطرح کردهاند ارایه چهارچوبهای ثابتی از مباحث حقوقی و فقهی است که اسلام برای سامان دادن امور معیشتی و اقتصادی جامعه ارایه داده است.
دین هم مانع نشده است بلکه تشویق و تأکید کرده است،جملاتی نظیر: اطلبوا العلم و لو بالصین(در جستجوی علم باشید حتی اگر در چین باشد)از بزرگان دین ما در همین زمینه وارد شده است نتیجه این که نظام اقتصادی مبتنی بر مکتب اقتصادی و عقل و تجربه انسانهاست.
اختلاف در مرتبه درک است این تفاوتها باهم سازگاری دارند و همه برای فهم حقیقت موضوعات قرآنی است تفسیرهای متفاوت مفسرین تعارض مطلق ندارند بلکه مکمل یکدیگر میباشند،اختلاف در میزان تبیین است وگرنه اگر دو به دو متعارض بودند بالاخره از میان این تفاسیر یکی از آنها درست بود حال آنکه اینگونه نیست.
مجموعه ارزشهای مکتب ثابت هستند اما در طی زمان با توجه به توسعهای که در فهم و درک ما ایجاد میشود این ارزشها گسترش و عمق مییابند و براساس آن نظام روبنایی نیز گسترش مییابد."