ملخص الجهاز:
"در دورانهای ابتدایی شکلگیری دادوستد،کالاهایی که بیشتر مورد مبادله قرار میگرفتند و یا در زندگی اقتصادی اهمیت ویژهای داشتند نقش پول را ایفا کردهاند در بسیاری از جوامع از چهارپایان به عنوان واسطه مبادله استفاده میکردند در حبشه نمک وسیله مشترک دادوستد و در هند نوعی صدف و در برخی جوامع پوست و چرم وسیله مبادله بوده است و سرانجام هرجا که تقسیم کار و مبادله گسترش یافت دیر یا زود، فلزات قیمتی به عنوان مناسبترین وسیله برای ایفای نقش پول پذیرفته شد و رواج یافت،به ویژه طلا و نقره که به دلیل تراکم ارزش فراوان در حجم کم و همچنین سهولت حمل و نقل و فسادناپذیری،از همان آغاز به صورت مناسبترین وسیله دادوستد بخصوص با نواحی دور دست درآمد.
چک و سفته و سرانجام کارتهای بانکی به صورتی در حیات اقتصادی ریشه دوانیده است که گمان میرود در آینده استفاده از پول در اشکال فلزی و کاغذی آن به عنوان وسیله مبادله به فراموشی سپرده شود و روزی در کنار تبر سنگی و دوک نخریسی جایگاهی در موزه به خود اختصاص دهد."