دفاتر ثبت ایران در «دفتر خاقانی» دولت عثمانی مقدمة ومراجعة

"از این سیاهه می‌توان پی برد که دفاتر ثبت متعلق‌ به 3 دوره است: 1-سلطنت سلطان محمد سوم(1003-1012 هـ/ 1595-1603 م). از این دوره دو دفتر وجود دارد:دفتر اجمال تیمار یا تیول‌های نظامی تحت تملک سپاهیان‌ عثمانی در سنجاق**تبریز،به تاریخ 1006 هـ/1598 م؛و دفتر اجمال وقف سنجاق گنجه بدون تاریخ ولی با نام سلطان. از این دوره فقط یک دفتر وجود دارد: سیاههء کوتاهی از تیماران و زعامت‌ها(تیول‌های بزرگ) در تعدادی از نو احی غربی ایران. این دفاتر کوششی را برای سازمان دادن ایالات‌ جدید ضمیمه شده به امپراتوری عثمانی طی سال‌های‌ 1139 تا 1148 هـ/1726 تا 1733 م نشان می‌دهد که‌ نتیجهء مداخلهء ترکان در ایران،بدنبال آشوب‌های‌ برخاسته از سقوط دولت صفوی و تهاجمات افغانان‌ می‌باشد. دفاتر ثبت گردآوری شده در این زمان‌ شامل شرح مفصل ایالات اردبیل،گنجه،همدان، کرمانشاه،خوی،نخجوان و تبریز است. دفتر تیمار دو جلدی گنجه به تاریخ 1145 هـ/ 1732 م،به انتصابات انجام شده برای عملیات نظامی‌ در همان سال،و سیاههء سپاهیان و تیول آنها اشاره دارد."