ملخص الجهاز:
"مطلب دیگر که در اسناد مذکور موجود است مشکلاتی است راجع به طبع بحار الانوار که از سال 1303 تا 1320 طول کشیده و بعد از چاپ حاج محمد حسین این کتاب را بین مردم به طور مجانی تقسیم کرد اشخاص توقع داشتند که از این کتاب چند نسخه برای آنها فرستاده شود که مقدور نبوده زیرا چاپ آن با تیراژ 1500 نسخه محدود بود.
مجموعه اسناد بقعه شیخ صفی الرین اردبیلی بدون شک کهنترین بایگانی دوران اسلام است که حدود 600 سند از این اسناد در موزه دوران اسلامی موجود و تعدادی در سازمان اوقاف و حدود 180 سند هم در اردبیل نگهداری میشود.
از این مجموعه 10 سند با توجه به خصیصه کهنترین، فارسی بودن آن،و نوع سند انتخاب شده است که در مورد آنها اطلاعاتی ارایه میشود: 1-قدیمیترین سند،یک فرمان فارسی متعلق به اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم است.
از اسناد و آثار مربوط به پیش از اسلام:همان طور که میدانید قدیمیترین سند ما ایرانیان«منشور کوروش»است که به خط بابلی نوشته شده و در انگلستان نگهداری و به نظر برخی کارشناسان مخدوش است.
مجموعه منشآت توسط یک منشی،براساس ذوق خود و با خطی زیبا و شیوه منشیانه جمعآوری شده است و در این آثار بیشتر جنبه ادبی مطرح بوده تا جنبه تاریخی.
» فهرست برداری از اسناد کهن عماد الدین شیخ الحکمایی،سخنران بعدی این سمینار، برای شناسایی و فهرستبرداری اسناد کهن متعلق به سازمان اوقاف فرمی را تهیه کرده است که به نظر ایشان میتواند در مورد اسناد دیگر نیز با اندکی تغییر مورد استفاده قرار گیرد."