ملخص الجهاز:
"37 ب) تبیین مبنایی: آنچه در این بین به وجود روایات باطنی و یا به تعبیر دیگر بطنی بودن برخی از روایات تفسیری رنگ مبنایی بخشیده و فرآیند فهم در این دسته از روایات (روایات تفسیری) را بر آن مبتنی می سازد،این است که با اثبات وجود روایات بطنی در میان روایات تفسیری و در نظر گرفتن مشخصات ویژە آنها عمل فهم در این گروه از روایات تفسیری وابسته به ابزار و اصول فهمی که در تفسیر ظاهر به کار گرفته می شود،نخواهد بود بنابراین دیگر نمی توان به دنبال تطابق معانی بطنی ارائه شده در روایات با ظواهر الفاظ آیات بود؛چرا که با عنایت به تعریف بطن و روایات بطنی چنین کاری توجیه صحیح عقلانی نخواهد داشت .
48 الف) نقش نقل به معنایی در فهم روایات: پدیدە نقل به معنا بودن روایات در عین برخورداری از زمینە آسیب زایی،اصلی شائع و پذیرفته شده از میان اصول رایج محاورە عرفی عقلایی است؛چرا که با توجه به عدم اعجاز لفظی روایات اهل بیت (ع)،هدف اساسی امام (ع) که همان انتقال معنی و مقصود به مخاطبان و روندگان در مسیر هدایت است،می تواند در قالب الفاظ مترادف با کلمات اصلی صادر شده از معصوم (ع)نیز محقق شود البته شرط اولیه این تحقق چنان که علامه طباطبائی (ره) نیز به آن توجه نموده،آنست که اختلاف حاکی (الفاظ روایت) و محکی (محتوا و مقصود)به حدی نباشد که اصل معنی و مراد را به فساد بکشاند،«واختلاف الحاکی والمحکی یفسد المعنی و احتمال النقل بالمعنی مع هذا الاختلاف الفاحش لامسوغ له»49 از سوی دیگر توجه و اهتمام راویان مورد وثوق به انتقال درست محتوای الفاظ و سخنان ائمه (ع)ولو در قالب کلماتی نزدیک به الفاظ صادر شده،درجات آسیب زایی نقل به معنی و یا اکثر روایات تفسیری،پدیدە فهم در این دسته از روایات را بر قواعد خاصی مبتنی می سازد ."