ملخص الجهاز:
"حافظ آمده: مغنی نوایی به گلبانگ رود بگوی بزن خسروانی سرود روان بزرگانز خود شاد کن ز پرویز و از باربد یاد کن برخی از منابع،خسروانی را لحنی از سرودههای باربد خواندهاند: از جمله،در برهان قاطع آمده که«خسروانی نثری بوده است مسجع، مشتمل بر دعا و ثنای خسرو و مطلقا نظم در آن به کار رفته و این لحن داخل سی لحن مشهور نیست که اگر داخل باشد،سی و یک شود و شیخ نظامی سی و یک آورده است و نوعی از زر رایج هم بوده است.
»1 فرهنگ جهانگیری برای خسروانی دو معنی قایل شده است:«اول لحنی باشد از مصنفات باربد مطرب که آن نثر مسجع بوده مشتمل بر مدح و آفرین خسرو پرویز،هیچ کلام منظور در آن به کار نداشته[چنان که]سیف اسفرنگی راست: از نواهای کلک من سازند مطربان راه خسروانی خویش سفیده دم که خروسان خسروانی ساز نوا زنند بر آهنگ خسروانی باز» 2 -------------- (1).
به بربط چو بایست برساخت رود برآورد مازندرانی سرود یا محتوای آن رزمی و پهلوانی است که نمونهاش سرود نخستین باربد است که در بوستان خسرو پرویز از میان شاخههای سرو میخواند: زنده بر آن سرو برداشت رود همان ساخته پهلوانی سرود واژهء«چامه»نیز در شاهنامه گاه به معنی«سرود پهلوانی»آمده است،ولی از مضمون آنها میتوان دریافت که چامه-که آن را نیز به آواز و همراهی ساز اجرا میکردهاند-بیشتر به مدح و ستایش اختصاص داشته است."