خلاصة:
هدف از این مقاله معرفی«اقتصاد هزینه مبادله1»،تبیین شیوهءعملیاتی و به کارگیری آن در کارهای تجربی است.در واقع،این مقاله پاسخی به این پرسش است که مدعیان نهادگرایی و طراحان مفهوم هزینه مبادله،چگونه از این مفهوم در عمل استفاده میکنند؟و در مطالعات تجربی به کار می رند و آیا اساسا آنها شیوه منسجمی برای پرداختن به موضوعات خود دارند یا به داستانسرایی میپردازند؟ اقتصاد نهادگرای جدید به دو شاخهء اصلی محیط نهادی و ترتیبات نهادی تقسیم شده است. اقتصاد هزینهء مبادله شاخهء ترتیبات نهادی آن محسوب میشود و«ویلیامسن2»آن را با مسئلهء سازماندهی مرتبط میکند.آغاز این رویکرد به مقالهء ماهیت بنگاه«کوز3»بر میگردد و ایدهء آغازین آن این است که بنگاه نباید به منزلهء یک تابع تولید و بنیان فنی در نظر گرفته شود؛بلکه آنرا باید یک ساختار سازماندهی محسوب کرد.اقتصاد هزینهء مبادله در صدد عملیاتی کردن مفهوم هزینه مبادله است و برای این منظور از ایدهء بنگاه به منزلهء یک ساختار سازماندهی بهره برده،فرضیهء«ترازسازی تبعیضآمیز»را گسترش داده است.
ملخص الجهاز:
"اقتصاد هزینه مبادله با این فرض که کارگزاران اقتصادی با توجه به عقلانیت محدود خود تلاش میکنند از میان ساختارهای سازماندهی بهترین را انتخاب کنند و تطبیق را به بهترین نحو ممکن به ثمر برسانند،فرضیه ابطالپذیر ترازسازی تبعیضآمیز را مطرح و بر اساس آن بین مبادلات مختلف و ساختارهای سازماندهی بدیل توازن برقرار کرده است و انتظار دارد در عمل نیز چنین توازن تبعیضآمیزی بین مبادلات و ساختارهای سازماندهی وجود داشته باشد.
برای این منظور بنگاه سعی میکند مبادلات مورد نیاز را از طریق بازار تعهد کند تا در صورت وقوع اتفاقات پیشبینی نشده بتواند آن قرارداد را فسخ و با توجه به شرایط جدید قرارداد دیگری منعقد نماید؛مگر اینکه داراییهای بنگاه محدود به کاربریهای خاص و بین او و شریک تجاریاش وابستگی متقابل ایجاد شده باشد.
نمودار 3:دوایر دولتی به عنوان آخرین مرجع رجوع(ویلیامسن،8991،ص 74) (به تصویر صفحه مراجعه شود) اگر میزان سرمایهگذاری انجام شده برای این مبادلهء خاص زیاد باشد و عدم اطمینانهای ناشی از آن بازدهی سرمایه را از طریق بازار تضمین نکند،آنگاه این مبادله در درون بنگاه و از طریق فرآیندهای اداری تعهد میشود.
Grossman,Sanford,and Hart,Oliver(1986),"The Costs and Benefits of Ownership:A Theory of Vertical and Leteral Integration",Journal of Political Economy,Vol:94,PP:691-719.
(1976),"Theory of the Firm: Manegerial Behavior,Agency Costs and Ownership Structure", Journal of Financial Economics,Vol:3,PP:305-360.
Shelanski,Howard,and Peter Klein(1995),"Empirical Research in Transaction Cost Econimics:A Review and Assessment", Journal of Law,Economics,and Organization,Vol:11,PP:335-361."