خلاصة:
بهطور کلی ارزشهای اقتصادی منابع زیستمحیطی شامل ارزشهای مصرفی و غیرمصرفی است و تالابها نیز با دارا بودن طیف گستردهای از کارکردها،دارای ارزشهای ذکر شده هستند.برای ارزشگذاری این کارکردها روشهای مختلفی مانند روش هزینهء سفر،روش ارزشگذاری مشروط،روش هزینهء جایگزین و روش هزینهء فرصت وجود دارد.از میان این روشها،دو روش هزینهء سفر و ارزشگذاری مشروط برای برآورد ارزشهای غیر مصرفی تالاب مناسب هستند.در این مطالعه جهت ارزشگذاری تفرجی تالاب بینالمللی چغاخور از روش هزینهء سفر استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای مانند سن،سطح سواد و مقدار درآمد ماهانهء بازدیدکنندگان دارای تأثیر چشمگیری بر استفاده از تفرجگاهها داشتند.بررسی سطح درآمد ماهانهء بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه،همبستگی بالایی وجود داشت.این نتایج بدست آمده چندان دور از انتظار نبود؛چنانکه نتایج مشابهی برای پارکهای ایالات متحده بدست آمده است.نتایج همچنین نشان داد که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران تالاب چغاخور داشت؛چنانکه بیشترین تعداد بازدیدکنندگان دارای تحصیلات دانشگاهی بودند.سطح سواد رابطهء مستقیم با میزان درآمد دارد؛چنانکه با افزایش سطح تحصیلات، فرصتهای فراغتی افراد نیز افزایش مییابد.بررسی مطالعات انجام شده در برخی از تفرجگاههای کشور نشان میدهد که این مناطق برای نوجوانان تا میانسالان از جاذبهء بیشتری برخوردارند اما نتایج نشان داد که بیشترین بازدیدکنندگان(28 درصد)در محدودهء سنی 34-30 سال قرار داشتند.ارزش تفرجی روزانهء بالای تالاب که در تابستان 1387 محاسبه شد،با تحقیق مشابه برای تالاب انزلی که در سال 1385 انجام گرفته است،قابل مقایسه است این ارزش برای دو تالاب فوق به ترتیب حدود 44 و 12 میلیون تومان برآورد شد.حتی با احتساب نرخ تورم در فاصلهء زمانی این دو تحقیق،نتایج نشان دهندهء لزوم توجه بیشتر و تدوین طرح جامع توسعهء گردشگری تالاب چغارخور است.
ملخص الجهاز:
"همانند روش تعیین سن،برای تعیین میزان درآمد ماهانه نیز درآمد هر فرد برابر مقدار میانی هر طبقهء 001 هزار تومانی در نظر گرفته شد؛ *مرحلهء پنجم:مدلسازی یا تعیین رابطهء بین بعد مسافت، هزینهء سفر و شمار افراد مراجعه کننده به تفرجگاه است که بر این اساس محقق میتواند تابع تقاضا را برای بازدیدکنندهء متوسط برآورد کند.
باتوجه به اینکه در تحلیل اقتصادی تفرجگاه، رابطهء بین هزینهء متوسط و شمار بازدیدکنندگان نشان دهندهء رفتار بازدید کننده نسبت به تغییرات هزینه است و باتوجه به اینکه در شرایط حاضر هیچگونه ورودیهای برای بازدید از تالاب چغاخور در نظر گرفته نشده است،بنابراین در پرسشنامهها برای آگاهی از رفتار بازدیدکنندگان در قبال پرداخت هزینهء ورود،به پرسش شونده فرصت انتخاب ورودیههای فرضی 002،004،006،008،0001،0021 تومان داده شده و با افزودن مقادیر این ورودیهها به متوسط هزینهء دسترسی به تالاب و قرار دادن این مقادیر جدید در مدل ساده شدهء به دست آمده،نسبت جدید تعداد بازدیدکنندهها برای هزینههای جدید بر حسب ده هزار نفر محاسبه شد.
معادلهء رگرسیونی این تابع به صورت زیر محاسبه شد: (3)(به تصویر صفحه مراجعه شود) که در آن VR نسبت تعداد مراجعان در هر 00001 نفر بر جمعیت ناحیهء مبدأ TCŪ هزینهء سفر Eṣ سطح تحصیلات AŪ سن و I مقدار درآمد ماهانه است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء(6):منحنی تقاضای تالاب چغارخور-سال 7831 بحث و نتیجهگیری باتوجه به ضرورتی که در اجرای طرحهای یکپارچه مدیریت تالابها برای حفاظت و توسعهء آنها وجود دارد و اینکه برای تدوین طرحهای جامع توسعهء گردشگری تالابها،برآورد منافع حاصل از آنها ضروری است،در این تحقیق برای ارزشگذاری تفرجی تالاب چغاخور،از روش هزینهء سفر منطقهای استفاده شد."