خلاصة:
به منظور نیل به طراحی پایدار اکولوژیکی،قبل از هرگونه اقدام به طراحی،تشریح و ارزیابی وضعیت محیط و منابع ضروری است.از آنجا که محدوده طراحی در حاشیهء رودخانه جاجرود و در پارک ملی خجیر واقع شده است،ارزیابی توان اکولوژیک(ارزیابی اکوسیستمی)این محدوده جهت یافتن پهنههای مناسب برای تفرج متمرکز و گسترده انجام شد.
به منظور تکمیل ارزیابی اکوسیستمی و درنظر گرفتن ارتباطات عرضی بین اکوسیستمها،عناصر ساختاری منظر(لکهها و دالانها) مورد بررسی و شناسایی قرار گرفتند و الگوهای ناشی از آرایش فضایی گیاهان رود کناری و الگوهای مصنوعی(ناشی از دخالتهای انسانی است)استخراج شدند.سپس با استفاده از نتایج حاصل از ارزیابی اکوسیستمی و تفسیر الگوی تکرار لکههای گیاهی در فرمی مشابه،بهترین مکان به منظور طراحی تفرجگاه انتخاب گردید.
در پایان با استفاده از اصول اکولوژی منظر و یافتههای ناشی از الگوهای ساختاری منظر در محدوده طراحی،راهکارهایی به صورت توصیههای طراحی مبتنی بر اکولوژی و زمینهء منظر،ارائه شدند.برخی از توصیههای طراحی برای محدوده مورد نظر و مناطق مشابه،شامل برقراری ارتباط و اتصالات اکولوژیکی (connectivity) بین لکهها و دالانهای منقطع،تلفیق لکههای کوچکتر (unification) ،رعایت آرایش فضایی گیاهان،چیدمان کاشت آنها (spacing) و استفاده از نیروی طبیعت به عنوان سرآغازی برای احیای مناطق تخریب شده میباشد.
ملخص الجهاز:
"پژوهشی مجله محیطشناسی،شماره 32،زمستان 1382،صفحه 14-1ارائه الگوهای طراحی و احیاء در مناطق رود کناری با رعایت اصول اکولوژیک منظر (مطالعه موردی:حاشیه رودخانه جاجرود واقع در پارک ملی خجیر) مهندس بنفشه شفیعی1 دکتر هما ایرانی بهبهانی2 دکتر مجید مخدوم3 دکتر احمد رضا یاوری4 دکتر کیوان کریمی5 چکیده: به منظور نیل به طراحی پایدار اکولوژیکی،قبل از هرگونه اقدام به طراحی،تشریح و ارزیابی وضعیت محیط و منابع ضروری است.
برخی از توصیههای طراحی برای محدوده مورد نظر و مناطق مشابه،شامل برقراری ارتباط و اتصالات اکولوژیکی (connectivity) بین لکهها و دالانهای منقطع،تلفیق لکههای کوچکتر (unification) ،رعایت آرایش فضایی گیاهان،چیدمان کاشت آنها (spacing) و استفاده از نیروی طبیعت به عنوان سرآغازی برای احیای مناطق تخریب شده میباشد.
اغلب توصیه میشود که توسعه باید متناسب با زمینه خود باشد (turnerṣ1998) و از آنجا که در این پروژه طراحی، پایداری طرح و هماهنگی با زمینه مورد نظر بوده است،بنابراین تعیین توان طبیعی محدوده طراحی و شناسایی و تفسیر الگوهای ساختاری این محدوده ضرورت دارد تا هدف نهایی که ارائه توصیههای طراحی مبتنی بر الگوهای اکولوژیک منظر است، حاصل گردد.
ارزیابی منظر و تحلیل ساختار آن 0روش کار به منظور تکمیل ارزیابی توان اکولوژیک به روش اکوسیستمی،ماهیت و چگونگی آرایش فضایی الگوهای ساختاری (تصویرتصویر)نقشه شماره(2):توان محدوده طراحی برای تفرج متمرکز،تفرج گسترده و کشاورزی (تصویرتصویر)نقشه شماره(3):مناطق قابل توسعه برای تفرج متمرکز و اولیتبندی آنها (تصویرتصویر)نقشه شماره(4):تناسب کاربری زمین (land use capability) منظر در دو قیاس کلان و خرد مقایسه شدند.
بنابراین ابتدا توان طبیعی محدود طراحی به منظور یافتن پهنههای مناسب برای تفرج و کشاورزی،با استفاده از منابع اکولوژیک(شیب،خاک و پوشش گیاهی)و قابلیت آن برای توسعه تفرجی(با درنظر گرفتن آبراههها)مورد ارزیابی قرار گرفت."