آشنایی با «مهارت خودآگاهی» مقالة

کودک، نوجوان و رسانه پاییز و زمستان 1390 - شماره 1و 2 (‎20 صفحة - من 103 إلی 122 )

الکلمات المفتاحية: خودآگاهی عزت نفس مهارت خودآگاهی شناخت ارزش¬ها شناخت ارزش¬ها خودآگاهي خودپنداره شناخت احساس غرور نفس نقاط ضعف توانایی

خلاصة:

نخستین و زیربنایی¬ترین مهارت از سری مهارت¬های زندگی، مهارت خودآگاهی است. «خودآگاهی»، توانایی شناخت خود و آگاهی از ویژگی‌ها، نقاط ضعف و قوت، خواسته‌ها، ترس¬ها و انزجارهاست. از اجزای خودآگاهی می‌توان به شناخت ویژگی¬ها و صفات خویش؛ شناخت توانایی¬ها، استعدادها و پیشرفت‌های خود؛ داشتن تصویر واقع‌بینانه از خویشتن؛ شناخت افکار، ارزش¬ها و باورها و شناخت احساس رضایت یا نارضایتی از خود اشاره کرد. «شناخت احساسات» از اجزای مهم مهارت خودآگاهی است. جزء دیگر مهارت خودآگاهی، «شناخت ارزش‌ها» است. از دیگر اجزای مهم مهارت خودآگاهی، پی بردن به «هوش هیجانی» است که به توانایی شناسایی و تشخیص مفاهیم و معانی عواطف، روابط میان آنها، استدلال کردن درباره آنها و نیز حل مسئله بر اساس آنها گفته می¬شود. «عزت نفس»، جزء دیگر خودآگاهی است که به میزان احترام و ارزشی گفته می‌شود که فرد برای خود قایل است. عواملی مانند پذیرش خود، پذیرش دیگران و قبول مسئولیت¬ها در رشد خودآگاهی مؤثر هستند و عواملی مانند توقع‌ها و انتظارهای بیش از حد، کمال‌طلبی و غرورها مانع رشد خودآگاهی می¬شوند. خودپنداره نیز تصویری است که هر کس درباره خود دارد و نقش مهمی در خودآگاهی و در نتیجه، سلامت روانی افراد ایفا می¬کند. هر کدام از مفاهیم ذکر شده در بالا به تفصیل در مقاله حاضر مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. نخستین و زیربنایی¬ترین مهارت از سری مهارت¬های زندگی، مهارت خودآگاهی است. «خودآگاهی»، توانایی شناخت خود و آگاهی از ویژگی‌ها، نقاط ضعف و قوت، خواسته‌ها، ترس¬ها و انزجارهاست. از اجزای خودآگاهی می‌توان به شناخت ویژگی¬ها و صفات خویش؛ شناخت توانایی‌ها، استعدادها و پیشرفت‌های خود؛ داشتن تصویر واقع‌بینانه از خویشتن؛ شناخت افکار، ارزش¬ها و باورها و شناخت احساس رضایت یا نارضایتی از خود اشاره کرد. «شناخت احساسات» از اجزای مهم مهارت خودآگاهی است. جزء دیگر مهارت خودآگاهی، «شناخت ارزش‌ها» است. از دیگر اجزای مهم مهارت خودآگاهی، پی بردن به «هوش هیجانی» است که به توانایی شناسایی و تشخیص مفاهیم و معانی عواطف، روابط میان آنها، استدلال کردن درباره آنها و نیز حل مسئله بر اساس آنها گفته می¬شود. «عزت نفس»، جزء دیگر خودآگاهی است که به میزان احترام و ارزشی گفته می‌شود که فرد برای خود قایل است. عواملی مانند پذیرش خود، پذیرش دیگران و قبول مسئولیت¬ها در رشد خودآگاهی مؤثر هستند و عواملی مانند توقع‌ها و انتظارهای بیش از حد، کمال‌طلبی و غرورها مانع رشد خودآگاهی می¬شوند. خودپنداره نیز تصویری است که هر کس درباره خود دارد و نقش مهمی در خودآگاهی و در نتیجه، سلامت روانی افراد ایفا می¬کند. هر کدام از مفاهیم ذکر شده در بالا به تفصیل در مقاله حاضر مورد مطالعه قرار گرفته‌اند.

ملخص الجهاز:

"افرادی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، ویژگی‌هایی دارند که عبارتند از: ـ ویژگی‌های مثبت، توانایی‌ها و استعدادهای خود را می‌شناسند و به آنها افتخار می‌کنند؛ ـ ویژگی‌های منفی و نقاط ضعف خود را می‌شناسند و می‌کوشند آنها‌ را اصلاح کنند؛ ـ موفقیت¬ها و شکست¬های خود را می‌شناسند و می‌پذیرند؛ ـ به خود و دیگران احترام می‌گذارند؛ ـ برای رسیدن به اهداف خود می‌کوشند. حالا بیندیشید: از پی بردن به این‌که افراد چه ویژگی‌هایی را در شما می‌پسندند، چه احساسی پیدا می‌کنید؟ آیا به نکات قوتی در خود پی برده‌اید که از آن اطلاع نداشتید؟ آیا موردی وجود داشت که شما آن را نقطه قوت می‌پنداشتید، ولی اطرافیان به آن اشاره‌ای نکرده باشند و احساس ناامیدی کرده باشید؟ چگونه می‌توان دیگران را از این نقطه قوت آگاه ساخت؟ آیا موردی وجود داشت که در آن بیش از یک نفر به یک ویژگی مثبت شما اشاره کرده باشد؟ و در پایان به این پرسش پاسخ دهید کسی که احساس خوبی نسبت به خود دارد، درباره خود چگونه فکر می‌کند و چگونه رفتار می‌کند؟ علاوه بر شناخت ویژگی‌های مثبت، شناخت نقاط ضعف نیز در آگاهی ما نقش مؤثری ایفا می‌کند. اعتماد به نفس که منشأ رشد خود حقیقی است، بر مبنای صفات، فضایل شایستگی‌ها و استعدادهایی حقیقی قرار دارد که در وجود انسان است، در حالی که غرورهای نامعقول، از نتایج خود اید‌ئالی و بی‌احساسی سرچشمه می‌گیرند؛ یعنی این غرورها یا بر مبنای صفات و شایستگی¬های تصویری و تخیلی است یا اگر صفات و شایستگی‌هایی نیز در شخص وجود داشته باشد، احساس غرور نسبت به آنها بسیار مبالغه‌آمیز است."

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول