ملخص الجهاز:
"توضیحا عرض میکنم که من به اتفاق خانم پورانداخت حسین زاده، که هر دو اهل بابل هستیم، به بررسی تاریخ این شهر مشغولیم و بیش از 35 سال است که یکی از مشغلههای ذهنی ما، تاریخ شهر بابل است و به جرأت میتوانم بگویم که بخش عظیمی از منابع موجود در این باره را دیدهایم و کمتر سند مهمی در زبانهای فارسی، فرانسه، انگلیسی، آلمانی و عربی سراغ داریم که از حوزه جستجوهایمان بیرون مانده باشد، مگر کتب نایاب و تمام نسخههای خطی که استقصای کامل آن، کاری است که از قدرت ما خارج است؛ ولی: گر تنگ شکر خرید می نتوانیم باری مگس از تنگ شکر میرانیم پس از این مقدمه، عرض میکنم که کتاب فهرست نسخههای خطی مدرسه صدر (خاتم الانبیاء) برای من، جالب و مشکل گشاست.
1. عرضی که مینویسم ارتباطی به روش فهرست نویسی ندارد و هرگز از ارزش والای کارتان نمیکاهد(2): سنگ بیقیمت اگر کاسه زرین شکند قیمت سنگ نیفزاید و زر کم نکند غرض من، تقاضای انجام کار اضافی است که اگر صورت بگیرد، بر منافع کتاب برای امثال من، افزوده خواهد شد و آن، این که اگر برایتان میسر باشد، در زیرنویس، یا در ذیل شرح هر نسخه، چند سطری راجع به مؤلف آن مرقوم فرمایید، بالاخص درباره کسانی که به مازندران (بدون ذکر شهر مولد) منسوبند و برای افرادی که «حوضه» مطالعه آنان، تک نگاری است، خیلی دشوار است که بدانند این «مازندرانی» از کدام شهر مازندان بود.
بنابراین، موافقت یا مخالفت با او یا با نظام شاهنشاهی، هرگز در تاریخ گذشته ایران اثر نمیگذارد و باید او را در این دوره شاه نامید کما آن که مؤلف کتاب دوران مبارزه (شیخ علی اکبر هاشمی رفسنجانی) در صفحه 240 جلد اول کتاب مذکور، با وجود مخالفت، با محمد رضا شاه و نظام شاهنشاهی، اسم او را «محمدرضاشاه» نوشته است و تنظیم کنندگان فهرست مورد بحث نیز در صفحه 6 مقدمه «فتحعلیشاه» نوشتهاند."