خلاصة:
علیرغم اینکه حقوق بینالملل تعهدات عرفی و قراردادی را برای دولتها در زمینه پیشگیری زیانهای ناشی از فعالیتهای هستهای صلحآمیز مقرر کرده است،باوجود این،جامع نبودن این تعهدات و ماهیت غیر محکم آنها در عمل از پیشگیری موثر و کافی این زیانها مانع شده است.وجود چنین تعهدات غیر محکم و غیر جامع طرح مسئولیت دولتهایی را که فعالیتهای هستهای صلحآمیز آنها موجب زیانهای فرامرزی شده است با دشواریها و محدودیتهایی مواجه میسازد.افق فناوری هستهای صلحآمیز در جهان که بیانگر تمایل رو به افزایش دولتها به سمت کاربردهای مختلف آن،به خصوص در زمینه تولید انرژی است،لزوم رفع سریع خلاءها و نارساییهای حقوقی در زمینه پیشگیری زیانهای ناشی از فعالیتهای هستهای صلحآمیز را ضروری مینماید.
ملخص الجهاز:
"این تعهدات و مسئولیتها دارای چه ماهیت و حدودی بوده و تا چه میزان میتوانند در عمل از بروز زیانهای ناشی از فعالیتهای هستهای صلحآمیز جلوگیری کرده و خسارات وارده به زیان دیدگان را جبران نمایند؟ مقاله حاضر ضمن بررسی این موضوع که حق دولتها در اعمال حقوق قانونی خود از جمله حق استفاده قانونی و صلحآمیز از اتم نامحدود نبوده،مسئولیت آنها در پیشگیری زیانهای ناشی از فعالیتهای هستهای صلحآمیز و خلاءها و نارسایی این مسئولیت را مورد ملاحظه و ارزیابی قرار داده و با لحاظ افق تمایل دولتها به استفاده گستردهتر از فناوری هستهای بهویژه در تولید انرژی بر رفع چنین خلاءها و نارساییها تاکید کرده است.
در سال 8691،معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای گام دیگری را در جهت ممنوعیت انفجارات هستهای(البته به صورت تبعیضآمیز)برداشت و دولتهای غیردارنده تسلیحات اتمی را از -------------- بیانیه برخی از کشورهای اروپای در خصوص حادثه یاد شده نیز به خوبی بیانگر این است که تعهد کلی دولتها به پیشگیری زیان به تنهایی نمیتواند مبنای حقوقی الزام دولتها به چنین پیشگیری تلقی شود و توافقات بعدی میان دولتهای ذیربط در هر زمینه خاص لازم و ضروری میباشد.
نتیجهگیری بررسیهای این نوشته ما را به این نتیجه رهنمون شده است که حقوق بینالملل در کنار به رسمیت شناختن حق دولتها به استفاده صلحآمیز از علوم و فناوری هستهای،مسئولیت آنها در پیشگیری زیانهای ناشی از اعمال چنین حقی را نیز مورد توجه و تایید قرار داده است."