ملخص الجهاز:
"در این کتاب اسم هر دارو بفارسی(پهلوی)و عربی و یونانی و سریانی گاه سانسکریت و حتی گاه به لهجه- های محلی فلات ایران همراه با طریقه استعمال و ترکیبات داروها و یا موارد منع استعمال آنها بزبان عربی شرح داده شده و فقط همین یک کتاب کافی است که سهم بیرونی را در غنای زبان عربی روشن سازد.
بیرونی به نوبه خود به شمارش این گیاهان،که تعدادشان تقریبا پنج برابر فهرست دیو سکورید است می- پردازد،ولی بطور عمده کتاب دیوسکورید را مرجع میگیرد و تمامی بررسیهای خود را درباره خواص طبی گیاهان براساس آن قرار میدهد.
1-ابتدا مفهوم فهرست دو اسمی-که اساس روش لینه ẓLinne?Ẓ (طبیعی دان سوئدی (به تصویر صفحه مراجعه شود) یک نسخه خطی ایرانی متعلق به سال 4641 که شاهکاری از هنر و نمونهیی از انتقال معلومات دربارهء گیاهان درمانی طی چهارده قرن است؛ترجمهیی به دو زبان فارسی و عربی را از کتاب مشهور دیو سکورید یونانی(قرن اول میلادی)در بردارد.
بدین ترتیب احساسی که این کتاب، بموازات آثار دیگری چون قانون مسعودی، کتاب ماللهند و آثار الباقیه در انسان بوجود میآورد احساس مردی است که با سرعتی حیرت- انگیز دست به نوشتن زده است تا دانش خود را به معاصران و نسلهای بعد انتقال دهد،مردی به غایت زحمتکش،کمی خودستا و خودبین،و با اینهمه بدور از انظار،همواره تشنه گسترش دانش خود و آماده برای آنکه بیتأمل فرضیه- های گوناگون را مورد مطالعه عمیق قرار دهد و شخصا در آن باره صاحب عقیدهیی شود؛مردی سخت بیاعتنا به منافع تنگنظرانه."