خلاصة:
به دلیل ماهیت عصری که در آن به سر میبریم تفاوت بسیاری میان سازمانهای امروزی و سازمانهای گذشته وجود داشته و کمتر شباهتی را میتوان میان آنها یافت.سازمانهای ابتدایی در محیطی پایدار به سر میبردند و وقایع پیش روی آنها تقریبا قابل پیشبینی بودند،بطوریکه مدیران میتوانستند در شرایط مطمئن برنامهریزی کنند.اما امروزه محیط به شدت در حال تغییر است و تغییرات متنوع در عرصههای گوناگون علمی،تکنولوژیکی،اقتصادی،فرهنگی،اجتماعی و سیاسی به سرعت سازمانها را تحت تأثیر قرار میدهند.امروزه با سازمانهایی تحت عنوان سازمانهای یادگیرنده مواجههیم که بطور مستمر و از طریق ایجاد و پرورش قابلیتهای مورد نیاز جهت انجام وظایف و فعالیتهای خود در حال توسعه و گسترش بوده و کارکنان آنها بطور مداوم، در حال ارتقای تواناییهای خود و بهینهسازی امور میباشند. بنابراین با توجه به اهمیت روزافزون این گونه سازمانها طی این مقاله نخست چگونگی شکل گیری سازمان یادگیرنده و موانع موجود در سر راه ایجاد این گونه سازمانها و در ادامه نقش مدیریت منابع انسانی در سازمانهای یادگیرنده مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت سازمانهای یاددهنده،به عنوان نسل جدیدی از سازمانهای یادگیرنده مطرح گردیده است.
ملخص الجهاز:
"2. ایجاد تغییرات زیربنایی و عمیق در فناوریهای سازمانی:سازمانهای جدید بر پایه دانش نوین استوار میباشند و این بدان معناست که باید به گونهای طراحی شوند که توانایی استفاده از عقاید و اطلاعات جدید را داشته و کارکنانی در رشتههای مورد نیاز پرورش دهند که به جای تلاش صرف در جهت افزایش کارآیی،توانایی یادگیری کاربرد شیوههای جدید را داشته باشند و بتواند در حوزه و قلمرو فعالیت خود مسائل را شناسایی و حل نمایند.
پیتر سنگه2در کتاب خود به نام اصل پنجم،پنج اصل را به عنوان اصول اساسی و زیربنایی در سازمانهای یادگیرنده مطرح مینماید که به شرح زیر میباشند:(رهنورد،8731:61-41) 1-شناخت فردی3:نشانگر حدی است که بدان وسیله کارکنان قابلیتهای خود را در جهت ایجاد نتایج مطلوب سازمانی افزایش میدهند و محیط سازمانی را ایجاد مینمایند که مشوق توسعه و پیشرفت به سوی اهداف و مقاصد سازمانی میباشد.
ادموندسون،گاروین و جینو،سه دسته -------------- (1)- Team Learning (2)- Systems Thinking عوامل اصلی را به عنوان موانع ایجاد سازمان یادگیرنده معرفی کردهاند که در ادامه به ذکر آنها میپردازیم:(ادموندسون:9991:383-053) 1-فرهنگ و محیط یادگیری1:این عوامل خود دربرگیرنده سه عنصر اساسی زیر است: 1-1)فضای یادگیری2:حدی که کارکنان احساس میکنند قادر به پذیرش ریسکهای بین فردی میباشند.
در این بین،ضعف دانش مدیریتی در مدیران و مبنا نبودن علم و عقلانیت در تصمیمگیریها،به دلیل وجود عواملی از قبیل عدم آشنایی مدیران با شیوههای نوین مدیریت و مزایای آنها،جهل مدیران نسبت به دانش مدیریت تغییر،فقدان دیدگاه ارزشی نسبت به کار و تلاش،عدم آگاهی مدیران نسبت به فواید برنامهریزی استراتژیک در سازمانها،عدم درک مناسب تئوریهای علوم انسانی بطور خاص و مدیریت بطور عام در بین مدیران اجرائی کشور و -------------- (1)- Learning to Learning عدم اعتقاد مدیران سطوح بالا به تحقیق علمی،بارزترین مانع عمده در سر راه ایجاد و تحقق سازمان یادگیرنده در ایران شناسایی شدهاند."