خلاصة:
هدف از پژوهش حاضر اثر بخشی آموزش مهارت های خود نظم بخشی بر شادکامی دانش آموزان دختر اول دبیرستانی است. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بوده و جامعه آماری شامل 137 نفر از دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه دبیرستانی واقع در منطقه 5 تهران بود. نمونه آماری شامل30 نفر دانش آموز بود که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و تصادفی قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه شادکامی آکسفورد و پرسشنامه راهبردهای یادگیری خود تنظیمی پینتریچ(MSLQ) بود. گروه آزمایش در شش جلسه آموزش مهارت های خود نظم بخشی شرکت کردند، ولی در گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای صورت نگرفت. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه (در نمره شادکامی و خود نظم بخشی) تفاوت معناداری وجود دارد (0001/0P<). بدین صورت که کاربرد آموزش مهارت های خود نظم بخشی، میزان شادکامی دانش آموزان را افزایش داده و این حالت بعد از گذشت یک ماه نیز حفظ شده است. همچنین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل، عملکرد بهتری در یادگیری خود نظم بخشی نشان دادند.
ملخص الجهاز:
بدین صورت که کاربرد آموزش مهارت های خود نظم بخشی ، میزان شادکامی دانش آموزان را افزایش داده واین حالت بعد از گذشت یک ماه نیز حفظ شده است .
با توجه به اینکه یادگیری خود تنظیمی بـا فراینـدهای روانـی مهمـی همچـون فراینـدهای شناختی و انگیزشی درگیر بوده و با مفاهیم مختلفی همچون خودکارآمدی ، جهت گیری مبتنـی بر هدف ، انگیزش درونی ،مدیریت شناخت وهیجان و انعطاف پذیری ، در ارتباط اسـت و هـر کدام از فرایندها با وضعیت بهداشت روانی فرد مربوط هـستند، چنـین بـه نظـر مـی رسـد کـه آموزش مهارت های خود نظم بخشی بتواند در ارتقاء شادکامی نقش داشته باشـد بـا توجـه بـه اینکه پژوهش های زیادی دربارة تأثیرخود نظم بخشی برپیشرفت تحصیلی انجام شـده اسـت ، ولی پژوهشی دربارة تأثیر مستقیم آموزش مهارت های خود نظـم بخـشی بـر شـادکامی ، انجـام نشده است .
فرضیه های این پژوهش عبارت است از: ۱)آموزش مهارت های خود نظم بخشی به افزایش نمرات شادکامی دانش آموزان دختـر اول دبیرستانی منجرمی شود و بعد از گذشت یک ماه نیز نمرات شـادکامی بیـشتری نـسبت 1.
برای آزمون فرضیه ۳؛ آموزش مهارت هـای خـود نظـم بخـشی بـه افـزایش راهبردهـای یادگیری خود نظم بخشی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترلمنجـر مـی شـود.
یافتـه هـای جانبی این پژوهش مربوط به خرده مقیاس های آزمون خود نظم بخشی (انگیزش و راهبردهـای یادگیری )است ،درنتیجه آموزش مهارت های خود نظـم بخـشی بـه تغییـر مؤلفـه انگیزشـی و راهبردهای یادگیری در گروه آزمایش منجرمی شود.
motivational and self-regulated components of classroom academic performance, Journal of educational psychology,82,33-40.