خلاصة:
اهمیت و کمبود منابع مالی، ضرورت توجه به تدوین روش های علمی برای بودجه بندی دستگاه ها را در اسناد برنامه های توسعه به همراه داشته است، بر این اساس در مقاله حاضر به ارائه روشی برای بودجه بندی دستگاه های پژوهشی و فناوری بر مبنای قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری پرداخته شده است. برای تحقق این امر ابتدا براساس مطالعات کتابخانهای شاخص های علم و فناوری برای اندازه گیری میزان تولیدات علم و فناوری دستگاه ها احصاء و سپس با نظرسنجی از خبرگان دستگاه های پژوهشی و فناوری، شاخص ها در قالب دو دسته تولیدات علمی و فناوری نهایی گردیدند. سپس برای تعیین ضرایب اهمیت شاخص ها نسبت به یکدیگر، نظرات خبرگان دستگاه های پژوهشی و فناوری در قالب پرسشنامه ساخته محقق جمع آوری و با استفاده از روش AHP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و براساس ضرایب حاصله، میزان تولیدات علم و فناوری دستگاه ها محاسبه شدند. در انتها با توجه به اعتبار، میزان تولید علم و فناوری، قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری، مد قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری دستگاه ها در سال قبل و نیز نرخ رشد تورم در همان سال، میزان تولید علم و فناوری و قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری در سال جدید و در نتیجه اعتبار دستگاه های پژوهشی و فناوری بر اساس قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری با توجه به زمینه علمی فعالیت دستگاه ها ارائه شده است. .
Using of scientific methods for budgeting of institutes is necessary because of Importance and deficit of budget. The aim of this article is to introduce a model for research and technology institutes budgeting based on science and technology outputs cost. For that، firstly، we studied on science and technology outputs indicators and used institutes' opinions for finalizing and weighting them. Then we measured the science and technology outputs using AHP method. At last we designed a model for research and technology institutes budgeting based on science and technology outputs cost، using last year budget of institutes، amount of science and technology outputs at the same year، science and technology outputs unit cost at last year and its mode and the rate of inflation in last year.
ملخص الجهاز:
"سپس برای تعیین ضرایب اهمیتشاخصها نسبت به یکدیگر،نظرات خبرگان دستگاههای پژوهشی و فناوری در قالب پرسشنامه ساخته محقق جمعآوری و با استفاده از روش AHP موردتجزیه و تحلیل قرار گرفته و براساس ضرایب حاصله،میزان تولیدات علم و فناوری دستگاهها محاسبه شدند.
در پایان مدل نهاییتخصیص اعتبار با استفاده از مزبور در دو تحت استمرارسطح و رشد و توسعه ارائه شده است بدین ترتیب که برایهریک از مراکز پژوهشی دو ضریب وزنی V و W در دوقسمت استمرار سطح و رشد و توسعه بدست میآید ووزن نهایی مراکز به صورت U-AV+BW که در آن A و B ضرایب دلخواهی بوده و با توجه به نظر مدیریت وشرایط موجود هر ساله تعیین میشود و میتواند مقادیرمختلف بین صفر و یک را بگیرد.
با نگاهی کلی به پیشینه تجربی بیان شده میتوان اینگونهاستنباط نمود که احصاء فعالیتهای دستگاههای پژوهشی وفناوری و محاسبه مستقیم قیمت تمام شده فعالیت آنها مستلزمزیرساختهایی نظیر اصلاح قوانین و مقررات،نظام حسابداریقیمت تمام شده،نظام آماری دقیق،وجود منابع مالی کافی و بهعبارت دیگر هماهنگی هزینه و درآمد و غیره میباشد 19 کهمتاسفانه این زیرساختها در کشور ما یا وجود نداشته و یادچار ضعف میباشند.
-1 ارائه روشی برای تعیین اعتبارات دستگاههای پژوهشیبراساس قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری بعضی از شاخصهای تولیدات علم و فناوری مثل پروژههایتحقیقاتی برای هریک از دستگاهها بسته به نوع پروژه،زمینهعلمی پروژه،وسعت پروژه و غیره دارای قیمت تمام شدهمختلفی میباشند و ارائه یک روش محاسبه برای قیمت تمامشده این شاخصها برای همه دستگاهها نتیجه درستی نخواهدداشت."