ملخص الجهاز:
مصرع اول شعر مورد استشهاد نیز مؤیدی است بر معنای صحیح یاد شده: {Sگوش بر مدح مدحگو که نه#بلکه«أحث التراب فی وجهه»S} 5)صفحۀ 42 {Sأحدا سامع المناجات#صمدا کافی المهماتS}(قصاید سعدی123/) رجمۀ کتاب: «یکتایی که شنوندۀ رازها و نیازهاست.
وضیح: -ترجمۀ صحیح بیت چنین است: زمانی که شب سینۀ خود را به زمین فرو نهاده است،آیا کلاغی که بر شاخۀدرختبان نوحهگری میکند،تو را به شوق و هیجان آورده است؟ به عبارت سادهتر:آیا این نالۀ کلاغ است که شبانگاهان شوق تو را به محبوبت،دوباره برمیانگیزاند؟و یا...
19)صفحۀ 153 أعنی یا ودود (قاسم انوار149/) رجمۀ کتاب: «ای دوست مهربان!به من توجه کن وضیح: -أعنی از مادۀ«عنی یعنی»نیست که به معنای عنایت کردن و توجه نمودنباشد،بلکه فعل امر از مادۀ«عون-کمک و یاری»و در باب إفعال است که ماضیآن«أعان»و فعل امر آن«أعن»میباشد که با نون وقایه و یاء متکلم میشود:أعنی.
و بیت شاهد در کتاب نیز چنین است: {Sچنگ میگوید:«أغثنی یا کریم»#عود میگوید:«أعنی یا ودود»S} 20)صفحۀ 282 إنشاء الله-إن شاء الله در اینجا فقط باید این نکته یادآوری شود که سرهم نوشتن دو کلمۀ«إن»و«شاء»بهیچوجه صحیح نیست،زیرا ترکیب این دو باهم،کلمۀ جدید دیگری راپدید میآورد که در زبان عربی به معنای«ایجاد»و«آفرینش»است،یعنیمیشود«إنشاء»که مصدر باب إفعال و خود،یک کلمۀ مستقل است؛و حال آنکههدف از به کار بردن این جملۀ شرطیه،آن است که بگوییم:«اگر خدا بخواهد اینکار انجام خواهد شد».
» وضیح: معنای صحیح عبارت یاد شده این است:«اینکه خداوند دوست نمیدارد».
دیگر آنکه«أن»به ضرورت شعری اضافه شده تا وزن شعر درست شود و جزءآیۀ مورد استشهاد شاعر نیست،یعنی آیه 148 سورۀ نساء که میفرماید: {/«لا یحب الله الجهر بالسوء من القول إلا من ظلم»/} 23)صفحۀ 301 {Sإن لم تکن تناولها من ید الملاحS}(جامی293/) رجمۀ کتاب: «اگر[پیالههای روحبخش شراب]نبود،شراب را از کف دستان زیبارویاننمکین بنوش.