خلاصة:
چگونگی تحقق حکومت در زمان غیبت امام زمان( و نیز در زمان ظهور آن حضرت، پرسشی است که این نوشتار در پی یافتن پاسخی مناسب برای آن میباشد. بدین منظور، به دکترینهای انجام گرفته در جامعه منتظران، یعنی دکترینهای اسقاط تکلیف یا تحریم حکومت در عصر غیبت و دکترین قیام (اعم از قیام با وجوب حکومت و قیام با جواز حکومت) پرداخته و در زمان ظهور نیز به سه نوع دکترین که عبارتند از: دکترین قیام طبیعی، دکترین عدل مبتنی بر علم امام( و دکترین قابلیت اجتماعی، اشاراتی کردهایم. بر این اساس، میتوان گفت هدف نویسنده مقاله در این نوشتار، برجسته کردن و تقویت دو مطلب است: 1. نه تنها در عصر انتظار باید کوشید تا از دکترین قیام چیزی کاسته نشود، بلکه باید جامعه را با سرشت و ماهیت آن، انس و الفت داد؛ 2. نویسنده معتقد است در عصر ظهور، دکترین قابلیت اجتماعی به گونهای است که در حوزههای روشنفکری و مجامع علمی دانشگاهی، قابل دفاعتر است
The present study includes a two-part question: how is government realized in the Occultation Period and in Imam's presence? To answer this question, thus, we deal with the doctrines current in the community of the Waiters, i.e. the doctrines of no obligation or boycotting the government in Occultation Period and the doctrine of uprising (including the uprising with obligation of forming a government and uprising with authorization of forming a government); as for the period of Imam's presence, we have noted three doctrines as follows: the doctrine of natural uprising, the doctrine of justice based on Imam's knowledge, and the doctrine of social capacity. Accordingly, it can be said that the author is seeking to highlight and reinforce two things: (a) we must not only attempt to preserve the doctrine of uprising in the Waiting Period, but also we must make the society familiar and intimate with the nature and essence of that doctrine; (b) the author believes that in the period of Imam's presence, the doctrine of social capacity is more defendable in the sphere of intellectualism and academic circles.
ملخص الجهاز:
بنابراین، میتوان گفت مهدویت و توجه به امام زمان(، یکی از زندهترین مسائل اسلامی است که سبب امید و تشویق مسلمانان به ویژه شیعیان، چه قبل از انقلاب اسلامی ایران و چه در زمان جمهوری اسلامی بوده است، به گونهای که هدف از مبارزات اسلامی، در حقیقت تحقق نظام اسلامی و بسترسازی و زمینهسازی برای حکومت جهانی و عدلگستر حضرت حجت بن الحسن العسکری بود.
یکی از نشانههای این رابطه معنوی روزافزون به امام زمان( را میتوان شمار زائران مسجد جمکران دانست که تا پیش از انقلاب، مسجد جمکران حداکثر صد نفر زائر داشت، ولی امروزه پانزده میلیون نفر در سال است (مکارم شیرازی، 1382: 7) یا با توجه به درصد کتابها و آثار منتشر شده درباره امام( در پیش از انقلاب اسلامی و پس از آن، میتوان مدعی شد که امروزه توجه به عنصر انتظار و مهدویت در کشور ما، حال و هوای دیگری یافته و جایگاه ویژهای پیدا کرده است البته با وجود آثار متعدد و باارزشی که درباره مدخلهایی همچو یاران مهدی، مهدی در قرآن و روایات، مدعیان مهدویت، علائم ظهور، تشرف، نیابت (خاص و عام)، طول عمر حضرت، اثبات امامت حضرت مهدی( و موعود در ادیان الهی و غیر الهی و حکومت حضرت مهدی( در سطوح خردسالان و جوانان و بزرگسالان، نگاشته شده است، با این حال هنوز جا دارد در عصر غیبت، به زوایای دیگری از مدخل حکومت مهدی( یا حکومتهای ایجاد شده در مکتب فکری مهدویت بپردازیم تا مسئله روشنتر شود.