خلاصة:
رابطه مفهوم فراشناخت، به عنوان مفهومی متداول در تعلیم و تربیت با پیشرفت تحصیلی انکارناپذیر است. یکی از چالشهای موجود در زمینه مطالعه فراشناخت، سنجش و ارزیابی راهبردها و دانش فراشناختی است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی و انطباق شاخص های روایی و پایایی پرسشنامه راهبردهای فراشناختی خواندن (مختاری و ریچارد، 2002)، در نمونه ای از دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر بندرعباس بود. آزمودنیهای پژوهش، 297 دانش آموز سال اول متوسطه بودند که به روش نمونه گیری خوشهای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه 30 گویه ای راهبردهای فراشناختی خواندن بود. برای بررسی روایی پرسشنامه، از روش تحلیل عاملی اکتشافی توام با چرخش واریماکس استفاده شد. شاخص های مرتبط با کفایت نمونه و متغیرها جهت تحلیل عاملی رضایت بخش بود. پس از اجرای تحلیل عاملی، سه عامل راهبردهای فراشناختی کلی، حمایتی و حل مساله در زمینه خواندن استخراج شد که حدود 59.27 درصد از واریانس کل راهبردهای فراشناختی خواندن را تبیین می کرد. همچنین بررسی پایایی پرسشنامه نیز ضرایب آلفا برابر با 0.70 و تنصیف برابر با 0.75 را به دست داد. به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه راهبردهای فراشناختی خواندن، برای سنجش این راهبردها در میان دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر بندرعباس مناسب است و می تواند تا حدودی نیازهای موجود را برطرف کند.
ملخص الجهاز:
"Wolters *بررسی پایایی پرسشنامه راهبردهای فراشناختی خواندن بدینسان،پژوهش حاضر با این هدف اجرا شد تا پرسشنامه راهبردهای فراشناختیخواندن(مختاری و ریچارد1،002)،به فارسی ترجمه و از نظر شاخصهایی روایی و پایاییبررسی شود تا بتوان از آن برای سنجش اینگونه مهارتها در میان دانشآموزان پسر دورۀمتوسطه شهر بندرعباس استفاده کرد.
جدول 1:طبقههای کیفی نمرههای خردهآزمونها و کل پرسشنامه (به تصویر صفحه مراجعه شود) افتههاروایی به منظور بررسی روایی سازۀ پرسشنامه راهبردهای فراشناختی خواندن و نیز تحلیلساختار عاملی این راهبردها،از روش آماری تحلیل عوامل به شیوه اکتشافی1و به روشمؤلفههای اصلی2استفاده شد.
جدول 3:عوامل اصلی راهبردهای فراشناختی خواندن و بار عاملی عبارات بر عوامل سهگانه (به تصویر صفحه مراجعه شود) ایایی برای سنجش پایایی پرسشنامه،با استفاده از روش آلفای کرونباخ،پایایی کل پرسشنامهبرابر با 0/70 محاسبه شد که نشانۀ همسانی درونی مقبول این پرسشنامه بود.
جدول 4:ضرایب پایایی پرسشنامه راهبردهای فراشناختی خواندن(297- n ) (به تصویر صفحه مراجعه شود) حث و نتیجهگیری پژوهش حاضر با هدف انطباق و بررسی شاخصهای روایی و پایایی پرسشنامۀ راهبردهایفراشناختی خواندن در میان دانشآموزان ایرانی انجام شد تا بدین سئوال پاسخ داده شود که آیامیتوان از پرسشنامۀ یادشده به عنوان یک ابزار سودمند در زمینه سنجش و آموزشراهبردهای فراشناختی در زمینۀ خواندن و نیز مشاوره و تحقیق در میان دانشآموزان پسر دورۀمتوسطه بندرعباس استفاده کرد.
در مقایسه با پژوهشهای انجامشده در زمینه سنجش راهبردهای فراشناختی و با توجه بهمطالعات جاکوبس و پاریس(1984)،مک لین و همکاران(1991)و دیگر ابزارهای ذکر شدهدر ابتدای مقاله،این پرسشنامه نه تنها برای ارزیابی راهبردهای فراشناختی خواندن دردانشآموزان طراحی شده است بلکه میتواند به عنوان ابزار سودمندی برای کمک به فراگیرانبرای افزایش آگاهی فراشناختی آنها و کاربرد راهبردهای فراشناختی در نزد آنها به کار گرفتهشود."