خلاصة:
آموزش به مراجعان اندیشه جدیدی نیست و تاریخ آن به دههء هفتاد قرن نوزدهم باز میگردد.در خلال دههء 70-1979 آموزش مراجعان مورد توجه بسیاری از کتابخانههای دانشگاهی قرار میگیرد و تعدادی رساله دکتری نیز به این موضوع میپردازند.آموزش به مراجعان آنها را قادر میسازد تا از ابزار بازیابی اطلاعات از قبیل فهرستها،کتابشناسیها و چکیدهنامهها بتوانند استفاده کنند.آموزش استفاده از کتابخانه ممکن است رسمی یا غیر رسمی باشد.گرچه برخی معتقدند آموزش رسمی تأثیر بیشتری بر مراجعان دارد.گروهی نیز معتقدند که آموزش مراجعان اتلاف وقت و امکانات کتابخانه است.آنها عقیده دارند که استفادهکنندگان از کتابخانه اطلاعات میخواهند نه آموزش،بررسی نظرات موافق و مخالف نشان میدهد که لازم است کتابخانههای دانشگاهی از روشهای مناسب با مطالعه و تحقیق درباره نظرات و نیازهای جامعه خدمتی خود بپردازند و در این میان نه تنها مطالعه استفاده کندنگان بالفعل را مورد بررسی قرار دهند،بلکه از نظرات و مسائل استفادهکنندگان بالقوه نیز غافل نباشند تحقیقات نشان داده است که اجرای چنین آموزشی برای دانشجویان دانشگاهها بدون همکاری نزدیک با اساتید موفق نخواهند بود.
ملخص الجهاز:
"آنها عقیده دارند که استفادهکنندگان از کتابخانه اطلاعات میخواهند نه آموزش،بررسی نظرات موافق و مخالف نشان میدهد که لازم است کتابخانههای دانشگاهی از روشهای مناسب با مطالعه و تحقیق درباره نظرات و نیازهای جامعه خدمتی خود بپردازند و در این میان نه تنها مطالعه استفاده کندنگان بالفعل را مورد بررسی قرار دهند،بلکه از نظرات و مسائل استفادهکنندگان بالقوه نیز غافل نباشند تحقیقات نشان داده است که اجرای چنین آموزشی برای دانشجویان دانشگاهها بدون همکاری نزدیک با اساتید موفق نخواهند بود.
لاین5نیز آموزش مراجعان را موجب اتلاف وقت کتابداران و امکانات کتابخانه میداند و معتقد است که این منابع میتواند صرف بهبود خدمات کتابخانه به ویژه صرف ارائه کمک به رفع نیازهای اطلاعاتی افراد شود.
لیکن یکی از مسائل بسیار قابل توجهی که نبایستی هرگز فراموش شود این است که کتابخانه نباید صرفا به نظرات و نیازهای استفادهکنندگان بالفعل بسنده کند،بلکه درصدد دسترسی به استفادهکنندگان بالقوه که به دلایل مختلف از کتابخانه استفاده نمیکنند نیز باشند.
هرگز نباید در دانشجویان شرکتکننده در برنامههای آموزشی کتابخانه این تصور نادرست شکل بگیرد که به آنها کلید داده شده است ه آنها میتوانند با آن کلید تمام درهای کتابشناختی را باز کنند(سوان)و طراحان و مجریان اینگونه برنامهها باید عوامل مؤثر در موفقیت این برنامهها(مدیریت،بودجه کافی،امکانات کافی،کارکنان مشتاق و با انگیزه قوی، رابطه خوب و سازنده با کادر آموزشی)و همچنین جنبههایی که باید بیشتر بر آنها تأکید کنند را مد نظر داشته باشند."