خلاصة:
ادبیات در اشکال گوناگون آن،بهویژه شعر و داستان،از پرخوانندهترین کتابها در کتابخانههای عمومی به شمار میرود.بازیابی منابع گوناگون ادبی و بهویژه داستانی،علی رغم تصمیمات جدید فهرستنویسی،هنوز هم با مشکل مواجه است.برای گسترش دسترسپذیری به منابع ادبی،براساس پژوهش به عملآمده در 4 کتابخانهء عمومی شهر تهران،پیشنهادهایی ارائه گردیده است.برای استفادهء بهینه از سرعنوانهای موضوعی موجود و ارائهء راهکارهای تازه در گسترش دستیابی به اینگونه منابع،دو راهحل ارائه شده است.دراینخصوص از تجربیات سایر کشورها نیز میتوان بهره برد.ارتقای دانش و توانایی کارکنان بخش فهرستنویسی از نتایج مطلوب این طرح خواهد بود.
ملخص الجهاز:
"مدیر کل خدمات عمومی کتابخانهء ملی کتابخانهها و بهویژه کتابخانههای عمومی در دسترسی و بازیابی منابع ادبی موردنیاز خود با آن مواجه هستند و نگارنده در طول چندین سال شاهد آن بوده است،سبب گردید تا به پژوهشی میدانی با استفاده از مراجعات و میز امانت 4 کتابخانه عمومی در 4 نقطه از شهر تهران دست بزنم.
میزان رویکرد آقایان به کتابهای داستانی در کتابخانههای موردپژوهش کتابخانهء ملی براساس استانداردهای فهرستنویسی به کتابهای داستان و نمایشنامه موضوع اختصاص نمیداد.
این رقم تنها شامل عناوینی است که در ردهء 800 دیوئی قرار میگیرد و مواردی که در سایر ردهها فهرستنویسی میشود.
در سرعنوانهای موضوعی فارسی با موضوعات گوناگونی نظیر:شعر نو،شعر آزاد،شعر انقلابی،شهر سپید،داستانهای پلیسی، داستانهای پهلوانی،داستانهای تاریخی،داستانهای جنایی،داستانهای حماسی،داستانهای عاشقانه،داستانهای علمی و غیره مواجه میگردیم که فهرستنویسان کتابخانه ملی از این موضوعات برای متن کتابهای شعر و یا داستان استفاده نمیکنند.
باوجود پیشرفت در برنامههای جدید و امیدواری به طرحهای موجود،یک سؤال همیشه مطرح است:تا چه میزان باید به سرعنوانهای موجود و ساختار حاکم بر آن پایبند بود؟پاسخ به این پرسش را باتوجه به دو نکته زیر باید ارائه کرد:نخست الزام همهء کتابخانهها به رعایت استانداردهای پذیرفتهشدهء کتابخانهء کنگره در تدوین سرعنوانهای موضوعی است،زیرا بهرهگیری از یک نظام واحد و استاندارد برای دسترسی موضوعی،از هردو جنبهء هزینه و رضایت کاربران نهایی مفید خواهد بود.
اگرچه در بسیاری از کشورها،نظیر ایران،کتابخانههای ملی به تنهایی وظیفه گسترش نظام فهرستنویسی و ردهبندی و تدوین استانداردهای جدید و نهایتا ارتباط با کتابخانهء کنگره را برعهده دارند،باید کوشید تا تمام کتابخانهها،اعماز عمومی، دانشگاهی،تخصصی و حتی کودکان در این فرآیند سهیم گردند."