ملخص الجهاز:
"آیا از نظر بازرگان هر شخصی که از جانب مردم به رهبریجامعه انتخاب شود به صرف اینکه از جانب مردم انتخابشده صلاحیت حکومت دارد و دیگرآمریت وی با توحید مغایرتی ندارد و طاغوت نخواهد بود؟و اصولا از منظر بازرگان یک حاکمصالح باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟با آن که او به صورت پراکنده در برخی نوشتههای خودبه تعدادی از ویژگیها و شرایط حاکمان مانند تقوا،عدالت و اعلمیت اشارهای کرده و پرسشهایبالا را بیپاسخ نگذاشته است،اما برای آنها اهمیت چندانی قائل نشده و تأکید و اصراری برای بیانو تبیین بهتر آنها صورت نداده است.
شاخصترین ویژگیهای سنت فکری بازرگان را میتوان در موارد زیر عنوان کرد: 1-اصلاحطلبی و مقابله با انقلابیگری 2-گرایش به تساهل و تسامح(تولرانس)و پرهیز از خشونت 3-مدارا با غرب و کمتوجهی به استعمار &%02935TTMG029G% 4-ملیگرایی در برابر دار الاسلام و جهان اسلام وطنی 5-مخالفت با کار ویژه حکومتی خدمت به اسلام(به جای خدمت به ایران) 6-اعتقاد به طبقه متوسط جامعه به عنوان متدینترین،میانهروترین و شایستهترین افرادانسانی 7-توجه افزون به ارزش آزادی شاخصترین ویژگیهای سنت فکری شریعتی را نیز میتوان در موارد زیر بیان کرد: 1-انقلابیگری و مقابله با محافظهکای و سازش 2-نقد شدید غرب و ایستادگی در برابر استعمار 3-اعتقاد به مرزبندیهای اعتقادی و کشاندن مرزهای اعتقادی به مرزهای سیاسی 4-اعتقاد به کار ویژه حکومتی خدمت به اسلام و مذهب شیعه 5-برگزیدن طبقه پایین و سپس متوسط جامعه به عنوان اقشار مظلومتر به منظور توجهمضاعف به آنها 6-ترجیح دادن تفکرات«رزمی»و«روشنفکری رزمی»بر تفکرات و«روشنفکری بزمی» 7-توجه افزون به ارزش عدالت به هر طریق به نظر میرسد،مطابق تحولات تاریخی ایران در دورههای متفاوت یکی از ایندو سنت روشنفکری دینی بر دیگری غلبه مییابد و به گفتمان غالب جامعه روشنفکری تبدیلمیشود."