خلاصة:
پیشرفت فناوری و سرمایه گذاری در فعالیت های تحقیق و توسعه(R&D) به عنوان مهم ترین عوامل تعیین کننده رشد اقتصادی می باشند. طبق تئوری های جدید تجارت بین الملل و رشد اقتصادی درون زا، سرمایه گذاری در فعالیت های تحقیق و توسعه خارجی موجب انتقال فناوری و دانش فنی جدید است. همچنین، سرمایه انسانی در گسترش و تعمیق فعالیت های R&D داخلی و جذب R&D بین المللی و پویایی آن نقش مهمی ایفا می کند. چرا که توانایی هر کشور در جذب دانش فنی خارجی در گرو سرمایه انسانی موجود می باشد، لذا هدف این مقاله بررسی آثار فناوری داخلی و نیز سرریز فناوری خارجی از دو کانال واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی ایران طی دور زمانی (1387-1338) می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که انباشت تحقیق و توسعه داخلی، انباشت تحقیق و توسعه خارجی از کانال واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای و کانال سرمایه گذاری مستقیم خارجی و همچنین نیروی کار و انباشت سرمایه فیزیکی، همگی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارد. همچنین، در این مقاله اثر تکانه های مختلف اقتصادی و تجزیه واریانس بر رشد اقتصادی و نیز میزان تغییرات آنها بر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی مورد بررسی قرار گرفته است. در بلندمدت، انباشت سرمایه، انباشت تحقیق و توسعه داخلی، نیروی کار، انباشت تحقیق و توسعه خارجی از کانال واردات و انباشت تحقیق و توسعه خارجی از کانال سرمایه گذاری مستقیم خارجی به ترتیب بیشترین درصد واریانس خطای پیش بینی را توضیح می دهند.
ملخص الجهاز:
"از طرفی براساس تئوری‌های جدید رشد اقتصادی و تجارت بین الملل،فعالیت‌های تحقیق و توسعه شرکای تجاری از کانال واردات کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی می‌تواند مانند فعالیت‌های تحقیق و توسعه داخلی نقش اساسی در رشد اقتصادی ایفا نماید،زیرا تجارت بین الملل و حرکت عامل سرمایه کشور را قادر به دستیابی به تولیدات واسطه‌ای و ابزارآلات سرمایه‌ای،کپی‌سازی فناوری خارجی و تبدیل آنها برای استفاده در داخل می‌نماید.
براساس مدل رومر تابع تولید به صورت زیر می‌باشد: (1)(به تصویر صفحه مراجعه شود) که در آن، A سطح بهره‌وری، yH :سرمایه انسانی، X کالای واسطه‌ای داخلی و ^X :کالای واسطه‌ای خارجی می‌باشد،لذا رشد اقتصادی یک کشور تابع توانایی جذب(وابسته به درجه باز بودن، سرمایه انسانی بخش D&R )،سرمایه انسانی و شکاف فناوری است.
لی و لیو(2005)به بررسی نقش IDF بر رشد اقتصادی 36 کشور درحال توسعه و 21 کشور توسعه یافته طی دوره(1999-1970)پرداخته و بیان می‌دارند که افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی موجب افزایش رشد اقتصادی خواهد شد،البته خاطر نشان می‌سازد اندازه این تأثیر تابع انباشت سرمایه انسانی است.
همچنین،براساس تئوری‌های اخیر رشد اقتصادی و اقتصاد بین الملل در صورت وجود حرکت کالا و عامل سرمایه میان کشورها،رشد اتقاصدی کشور بستگی به انباشت سرمایه تحقیق و توسعه خارجی(از کانال واردات کالا و جریان ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی)همانند انباشت سرمیاه تحقیق و توسعه داخلی دارد،زیرا حرکت کالا و عامل سرمایه موجب افزایش دسترسی به کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای تولید شده توسط شرکاء تجاری و دستیابی به فناوری،دانش مدیریت و تأمین منابع مالی از کانال جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی می‌گردد."
(
, 
, 
)
