خلاصة:
در برداشتی کلی، این مقاله دربارة موسیقی و زوایای جامعهشناختی آن است. فرض اساسی این مقاله آن است که موسیقی و تحولات و مفاهیم آن در خلأ اجتماعی ـ فرهنگی تولید نمیشود، بلکه موسیقی به نحوی برساختهای اجتماعی ـ فرهنگی است. در میان انواع گوناگون موسیقی که به نحوی گروههای اجتماعی به آن گرایش دارند، این مقاله بهطور مشخص گرایش جوانان ایرانی را به موسیقی پاپ و همبستهها و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن بررسی کرده است. برای نیل به این هدف، این مطالعه با اتخاذ یک رویکرد نظری تلفیقی و یک رویکرد روششناختی کمی و با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه 200 نفر از دانشجویان ورودی سال 1388 دانشگاه تربیت معلم را به صورت نمونهگیری طبقهای چندمرحلهای انتخاب کرده و مورد مطالعه قرار داده است. یافتهها و نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهند که میان مفهوم سرمایة فرهنگی و شاخص گرایش به موسیقی پاپ رابطة مثبت معنیداری وجود دارد. این در حالی است که رابطة آماری معنیداری میان دینداری و شاخص گرایش به موسیقی پاپ وجود ندارد. به علاوه، میان متغیر پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی و شاخص گرایش به موسیقی پاپ رابطة مستقیم معنیداری وجود دارد. همچنین، جنس دانشجویان تفاوت معنیداری در گرایش آنها به موسیقی پاپ ایجاد نمیکند. نتایج این مطالعه همچنین مؤید آن است که در میان جوانان مورد بررسی، بیشترین میزان گرایش به موسیقی پاپ به ترتیب به موسیقی پاپ داخلی، موسیقی پاپ ضبطشده در خارج از کشور، و موسیقی پاپ خارجی بوده است.
ملخص الجهاز:
"در مجموع، این مقاله با وامگیری از مفهومپردازیهای بوردیویی و استفاده از نظریههای اخیر گرایش (در سنجش متغیر گرایش به موسیقی پاپ) (آلبراسین و همکاران، 2005) و جهتگیریهای فکری دیگر در جامعهشناسی موسیقی، از جمله رویکردهای نئومارکسیستی و انتقادی و بازنگری در پیشینة پژوهشی در پی پاسخ به سؤالات و فرضیههای پژوهشی زیر است: بین پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی افراد و گرایش آنها به موسیقی عامهپسند رابطه وجود دارد.
با توجه به اینکه مقاله در پی مطالعة عوامل مؤثر بر گرایش جوانان دانشجو به موسیقی است، و متغیرهای مورد بررسی در سطح فرد تحلیل شدهاند و نتایج نیز در همین سطح توصیف و تحلیل شده، واحد تحلیل این پژوهش "فرد" است.
تحلیل دومتغیرة متغیرهای مستقل با گرایش به موسیقی پاپ متغیرها گرایش به موسیقی پاپ (بر اساس ضریب پیرسون) سرمایة فرهنگی 233/0= آر 00/0= معنیداری 200= تعداد دینداری 110/0-= آر 119/0= معنیداری 200= تعداد پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی (SES) 167/0= آر 018/0= معنیداری 200= تعداد جنس (متغیر تصنعی) 309/0-= آر 348/0= معنیداری 200= تعداد درآمد 236/0 = آر 001/0= معنیداری 200= تعداد بحث و نتیجهگیری هدف این مقاله بررسی سهم برخی عوامل فرهنگی ـ اجتماعی در گرایش به موسیقی پاپ با اتکا بر بدنة دانش و پیشینة پژوهشی موجود در جامعهشناسی و مطالعات فرهنگی بهویژه مفاهیم و منظومة نظری ـ مفهومی پیر بوردیو بود.
در بررسی روابط بین متغیرها مشخص شد که متغیر سرمایة فرهنگی با ضریب همبستگی 233/0، دارای قویترین همبستگی معنیدار با گرایش به موسیقی پاپ است و در مقام مقایسه با دیگر متغیرهای عمدة تحقیق (متغیر دینداری، پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی) از همبستگی بالایی با متغیر وابسته برخوردار است."