علم امامان علمی که شب و روز به امام می رسد مقالة

"برای ایشان پرسشهایی مطرح میگردید: امام چگونه به پرسشهای دینی ناشی از مجموعة رویدادها و شرایطی که قبلا هرگز روی ندادهاند، پاسخ میدهد؟ او چگونه از رویدادهای در حال بروز و شرایط متغیر ـ در حالی که روی میدهند یا قبل از آنکه روی دهند ـ آگاه میگردد؟ آیا پیامبر نیز تمام این جزئیات مربوط به زندگی روزمره در آینده را میدانست؟ گفته شده است که امام در چنین مواردی باید علم و پاسخهای خود را آن گونه که موقعیت ایجاب میکند (برحسب موقعیت و نیاز) مستقیما از خدا دریافت کند. 9 علمی که شب و روز [به امام] میرسد، ضروری است؛ زیرا همان گونه که [امام] جعفر صادق علیه السلام میگوید: «اگر علم ما افزوده نمیشد، به اتمام می رسید»؛10 یعنی اگر امامان از هر شرایط تازه و دانش مربوط به آن بیخبر بودند، هنگامی که پیروان برای پرسش به نزد ایشان میآمدند، دچار خسران می شدند؛11 و این همان گونه که دیدهایم ممکن نیست؛ زیرا خدا اطاعت از امام را تکلیف کرده است و او برتر از آن است که بشر را به اطاعت کسی بخواند که ممکن باشد در مورد مسأله ای جاهل باشد. در حدیثی حکمت خالده نه علمی جدید بلکه تبیین قرآن خوانده شده است؛ این امر آن را در ردیف اصلی قرار میدهد که بر اساس آن، قرآن علم به همه چیز را در خود دارد: «قرآن دارای تأویلی است، بخشی از آن آمده [روی داده] است و بخشی از آن نیامده است؛ اگر تأویل در زمان یکی از امامان باشد، امام آن را در آن زمان میشناسد» (صفار، همان، 195و 196( 4."