مقاله: شرق شناسان و میراث اسلامی (بخش اول) مقالة

"مقالهشرق‌شناسان و میراث اسلامی دکتر علی ابراهیم نملةترجمۀ علی بهرامیان «شرق‌شناسی»نزد من،پدیده‌یی‌ست خاصپژوهش و تحقیق نامسلمانان در دانشهایمسلمین و در این تعریف،خاستگاه وجهه‌نظرشرق‌شناس را در نظر نمی‌گیرم،خواه خاورشناس شرقی باشد،خواه غربی،بلکه بر این گمانم که عربهای نامسلمان نیز که دربارۀاسلام تحقیق و پژوهش می‌کنند،در مفهوم شرق‌شناسی قرارمی‌گیرند،زیرا این اصطلاح با هرآنچه که دربارۀ اسلام و مسلمیننوشته می‌شود،مفهومی اصطلاحی یافته است و آن‌چنان کهبرخی از اندیشمندان عرب و برخی دیگر از اندیشمندان مسلمانبه دفاع از این پدیده می‌پردازند و می‌کوشند در سخن از موضوعخدمت به میراث مسلمین از حیث حفظ و نشر و تحقیق و ترجمۀآن،به موضوع ارزش و اعتباری علمی بخشند،خاستگاههای اینپدیده ضرورة با اسلام و مسلمین همسو نبوده است. چکیدۀملاحظات مذکور این است که شرق‌شناسان در فعالیتهای خود سه گونه رویکرد داشته‌اند:چاپ متون وتوصیف نسخه‌های خطی،پژوهش درهنرها و بزرگان فرهنگ و ایجاد پیوند میانجنبش چاپ متون و دانشگاهها ونهادهای علمی دیگر و اینکه شاخه‌هایگوناگون میراث از حیث نشر نزد آنها ازموقعیت مساوی برخوردار نبوده است؛رویکرد آغازین شرق‌شناسان به ریشه‌هاو منابع اولیۀ علوم و فنون،کوشش ایشاندر جستجوی نسخه‌های خطی از کتابیکه در دست تحقیق و نشر داشته‌اند،مراجعۀ فراوان ایشان به عرب‌زبانان درضبط[صحیح]متون،علاقۀ خاص ایشانبه اینکه متن به صورت درست و صحیح از کار درآید،علاقۀ خاصآنها به تحلیل و کاوش در کتاب مورد تحقیق،کوشش ایشان درراه به دست آوردن ارتباط میان کتابی که در دست تحقیق دارند باآثار پیش از آن‌که در موضوع مشترک به نظر می‌رسند و هم‌چنینآثاری که پس از آن نوشته شده است؛و سرانجام اینکه آنها تا چهاندازه در آنچه به زبان عربی مربوط است،از حیث ترکیبها و دلالتهاو اصطلاحات مربوط به زبان عربی و شاخه‌های آن،در موضوع بهژرف‌اندیشی و تعمق می‌پردازند."