خلاصة:
حضرت رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله، اسوه حسنه تمدن اسلامی برای تمامی قرون و اعصار است. هدف این پژوهش بیان مؤلفههای بنیادین تفکر عملی و نظری پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله در زمینه اصول شهرسازی و مدیریت شهری مدینهالنبی است که به روش توصیفی تحلیلی بر مبنای مطالعات کتابخانهای و بررسی سنت، سیره و گفتار پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله تدوین شده است. یافتههای پژوهش، بیانگر اصول مترقی و پیشرفتهای است که توسط رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله با توجه همزمان به مباحث مادی و معنوی، در باب شهرسازی و مدیریت شهری مدینهالنبی به کار گرفته شده است. به کارگیری محورهای نوزدهگانه به دست آمده که فرازمانی هستند، علاوه بر اینکه راهگشای نگرش به شهرسازی در تمدن اسلامی است، موجب بررسی چشماندازهای شهرسازی دوران معاصر با سیره نبوی خواهد گردید. مفاهیم شهرسازی و مدیریت شهری مورد استفاده رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله در شهر مدینه، میتواند در شهرهای اسلامی معاصر نیز با بازخوانی دوباره مورد استفاده قرار گیرد.
ملخص الجهاز:
"3. تأکیدات و توصیههای پیامبر صلیاللهعلیهوآله در باب مفاهیم معنوی و معنایی شهروندان، شامل توجه به مفهومپردازی و خلق معانی زیبا در حیات ذهنی شهروندان مدینه، ایجاد جامعه مبتنی بر ارزشهای برابری و برادری، ایجاد مفهوم وحدت مبتنی بر اندیشه روح واحده امت اسلامی، اهمیت فضاهای عبادی و مسجد در فضای شهری، امکان رسیدن به مفهوم عدالت اجتماعی، تلاش در رسیدن به مفاهیم حیات طیبه، مشارکت مردم، تعاون و همفکری در راستای خلق فضاهای معنوی، توجه به مفاهیم معنوی عبادت، معیشت، بهداشت و دانش در عرصههای زندگی جمعی و فردی شهروندان، توجه به ارزشهای اخلاقی در شهر برای عموم شهروندان، سفارشهای اکید به حفظ حقوق شهروندی و پرهیز از زیان و ضرر میباشد.
5. در این پژوهش، مفاهیم شهرسازی و مدیریت شهری رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله در مدینهالنبی در محورهای مورد توجه قرار گرفته است: تعیین نقیبان و نمایندگان سرپرست برای مدینه، تغییر و تحول ساخت قبیلهای به ساخت شهری، مشاوره، همبستگی نهادهای، قومیتها و طایفههای مختلف شهری و پیدایش همبستگی اجتماعی، تشویق شهرنشینی در قبال بیابانگردی، توجه به نقش اجتماعی زنان، توجه به عرصههای اقتصادی، جوانگرایی در مدیریت شهری، ثبت آمار و توجه به واقعیات موجود، ایجاد روحیه تعاون و همکاری، سنت وقف، مسجد به عنوان فضای چند کاربردی و مرکز مدیریت شهری، بهداشت و فضاهای بهداشتی، گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی، توسعه فضای سبز و افزایش سطح باغهای شهر مدینه، عمران و آبادانی، ساماندهی بیخانمانها و رسیدگی به محرومان، دانشمحوری و تقویت نهادهای آموزشی."