خلاصة:
در حوزه دستور مقابله ای فارسی و عربی و از مقایسه مباحث عدد و معدود در هر دو زبان معلوم می شود که یک ترکیب عددی، یا دو رکنی (بسیط) است یا سه رکنی (دارای رابط شمارشی یا واحد شمارش در فارسی و اسم مقدار در عربی). این تقسیم خود، باب اقسام تازه ای را می گشاید و به طرح مباحثی تازه و اصلاح پاره ای اهمال های دستوری در هر دو زبان می انجامد که در نوشتار حاضر به آن ها پرداخته شده است.
The field of comparative analysis on Persian and Arabic grammars and in contrast to number and counted nouns discourses in both languages it is revealed that there is a numerical composition in either double-bases (simple) or triple- bases (it has counting conjunction or counting unit in Persian and quantifier in Arabic). This categorization may itself open some other new classes and lead to purposing of new topics and amendment of some grammatical functions in both languages where these subjects have been discussed in the present paper
ملخص الجهاز:
"نیز به نظر میرسد میتوان از مقایسۀ ان«واحدها و رابطهای شمارشی»فارسی با«اسماء مقادیر»و واحدهای مختلف اندازهگیری در عربی تقسیمی به دست داد: الف)از میان ان یکصد و پنجاه شصت رابط شمارشی که نشاط در کتاب ارجمند خود (شمار و مقدار در زبان فارسی)گردآورده و فهرست کردهاند بعضی مانند«سه تا سیب: ثلاث تفاحات/ده دانه پرتقال:عشر برتقالات/پنج عد دقلم:خمسة اقلام»(به قول نشاط رابط شمارشی عام)و یا مانند«پنج اصله نهال:/خمس شتلات/هتف باب مغازه:سبعة دکاکین/شش تخت فیل:ستة أفیال/نه نفر شتر:تسعة جمال/پانزده تخته قالی:خمس عشرة سجادة/بیست فروند هواپیما:عشرون طائرة/هشتاد دستگاه ماشین:ثمانون سیارة/ ده قبضه شمشیر:عشرة سیوف/سه حلقه لاستیک(تایر):ثلاثه دوالیب/سی قطعه جوجه:ثلاثون فراریج/چهار نخ سیگار:أربع سیجارات/هفت قلاده پلنگ:سبعة نمور/ هشت راس گاو:ثمانی بقرات»میباشند و یا حتی ممکن است مانند بعضی مقیاسها و واحدهای اندازهگیری باشند که خاص زبان فارسی است مثل«سه خروار کاه:ثلاثة أحمال حمار من التبن(و کل خروار یساوی ثلاثماة کیلو)/ده سیر نعناع:عشرة سیرات من النعناع(«سیر»وحدة وزن فارسیة تساوی سبعماة و خمسین غراما)/سه ری جو،سه چارک بنرج،صد و بیست نخود تریاک،ده شاهی یا چهار عباسی یا سه قران پول»."