خلاصة:
هدف این پژوهش فراهم ساختن زمینهای برای کمیسازی و سنجش سبک زندگی اسلامی است. با مطالعه روشمند متون اسلامی و روانسنجی، پرسشنامهای 135 سؤالی تهیه شد. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه اصفهان و طلبههای حوزهعلمیه قم در سطح کارشناسی بودهاند. سیصد نفر به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب و دو آزمون «سبک زندگی اسلامی (محقق ساخته)» و «جهتگیری مذهبی» روی آنها اجرا شده است. دادهها، با روش تحلیل عاملی، آلفای کرونباخ و تحلیل مانوا، تحلیل شده ونتایج نشان میدهد که آزمون سبک زندگی اسلامی از پایائی «786/.» بهرهمند است. نتایج تحلیل عوامل نیز روائی و ساختار عاملی مناسبی را نشان میدهد. روائی همزمان آن با آزمون جهتگیری مذهبی نیز از طریق ضریب همبستگی پیرسون (644/.)، به دست آمداین پژوهش نشان میدهد که سبک زندگی اسلامی قابل کمی شدن است و آزمون ساخته شده، ویژگیهای روانسنجی لازم را دارد.
The present paper aims at preparing the ground for quantification and measurement of Islamic life style. A questionnaire with 135 items based on a systematic study of Islamic texts and psychometrics was designed. The statistical population is a group of MA students of Isfahan University and Qom Seminary. 300 students were selected and stratified random sampling was used and the students answered two tests، one on "Islamic life style (researcher–made) and another on "religious orientation". The data were analyzed by using factor analysis، Cronbach's Alpha، and MANOVA methods. The results show that the test on Islamic life style has the reliability of "0.786". The results of factors analysis also show the appropriate validity and factor structure. Its concurrent validity with religious orientation test has been calculated by Pearson's coefficient (0.644). The research findings show that Islamic life style can be quantified and that the researcher–made test has the necessary psychometric characteristics.
ملخص الجهاز:
"مطالعات در باب سبک زندگی، بیشتر از نوع توصیفی و هنجاری است، لکن در جامعه اسلامی ممکن است این مسئله نیز مطرح شود که سبک زندگی افراد و گروهها، چقدر با آموزههای اسلامی منطبق است؟ آیا میشود افراد و گروهها را از این جهت درجهبندی کرد؟ برای مثال، آیا مردم متدین ایران، پس از گذشت سه دهه از انقلاب اسلامی، سبک زندگی کاملا اسلامی دارند؟ آیا اساسا نظریه سبک زندگی دینی که با موضوعات مهمی، مثل انسان کامل، انسان سالم، معیار بهنجار و نابهنجار، پیشگیری و درمان و...
بارهای عاملی آزمون سبک زندگی اسلامی چگونه است؟ روش جامعه آماری این پژوهش عبارت است از دانشجویان و طلبههای مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان، (علوم انسانی و علوم پایه) و حوزه علمیه قم.
برای بررسی روایی سازه و ساختار عاملی آزمون سبک زندگی اسلامی، از تحلیل عاملی اکتشافی با روش تحلیل مؤلفههای اصلی استفاده و چرخش اوبلیمین روی دادهها انجام شده است.
ا فرگوسن و یوشیو تاکانه، تحلیل آماری در روانشناسی و علوم تربیتی، ترجمه علی دلاور، ص 256 حسین مولوی، راهنمای عملی SPSS در علوم رفتاری، ص 114 از آنجا این آزمون معیار محور است نه هنجار محور، این امکان فراهم بود که در ضمن بهدست آوردن روائی محتوایی آزمون، وزن نمرهای هر یک از سؤآلات توسط متخصصان دین شناس و ضریب نمره ای هر یک از سؤالات به طور دقیق معلوم شود و این کار انجام شده است، برای این آزمون یک نمره حداکثر متصور هست و یک نمره حداقل."