خلاصة:
پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی نظام دو قطبی، اتحادیه اروپا فرصت بیشتری برای ایفای نقش در عرصه منطقهای و بینالمللی پیدا کرد. از طرف دیگر، روسیه نیز بهدلیل تحولات گستردهای که در این کشور اتفاق افتاده بود، بهدنبال یافتن جایگاه جدیدی برای خود بود. تغییر شرایط نظام بینالملل، ورود بازیگران جدید و قدرتمند، گسترش اتحادیه اروپا به شرق و مجاورت مرزی با روسیه و وابستگی متقابل و روزافزون این دو بازیگر در زمینههای گوناگون، از جمله مهمترین عواملی بود که سبب همکاری و تعامل فزاینده دو طرف شد. در یک روند کلی، روابط روسیه و اتحادیه اروپا سیر صعودی داشته و این دو بهیکدیگر نزدیکتر شدهاند. با این حال، این روند با فراز و نشیبهای زیادی همراه بوده و مؤلفههای سیاسی، امنیتی و اقتصادی بر روابط این دو بازیگر تأثیرگذار بوده است. این مؤلفهها، از ماهیت دوگانهای برخوردار بوده و سبب نوسان و بیثباتی در این روابط شده است. بهنظر میرسد تا زمانی که ملاحظات سیاسی و امنیتی بر روابط دو طرف حاکم باشد، ابهام، عدم قطعیت و بدبینی را پدید آورده و مانع از تعامل سازنده و شکلگیری فضایی بهدور از تنش میشود.
After the Cold War and collapse of the bipolar system، the European Union found more opportunity to play a role in regional and international arenas. On the other hand، Russia was searching for a new status due to its widespread developments. Changing the status of international system، emergence of new and powerful actors، expansion of the European Union to the East and bordering with Russia as well as mutual and growing dependence of these two actors in various areas were among the most important factors that enhanced cooperation and interaction between them. In general، the relations between Russia and the European Union have been boosted and these two countries have become closer to each other. However، this trend has had its ups and downs and has affected by political، security and economic factors. The abovementioned components with a dual nature have oscillated and destabilized these relations. It seems that until the relations between these parties are dominated by political and security considerations; ambiguity، uncertainty and pessimism prevent constructive interaction and formation of a peaceful atmosphere.
ملخص الجهاز:
فضای دوقطبی جنگ سرد، فرصت بازیگری را به اتحادیه اروپا در مناطق پیرامونی خود نمیداد، اما پس از پایان این جنگ و فروپاشی نظام دوقطبی، اتحادیه اروپا فرصت بیشتری برای بازیگری در عرصه منطقهای و بین المللی پیدا کرد و مناطق و کشورهای خارج شده از بلوک شرق نیز فرصتها، تهدیدها و چالشهای جدیدی فراروی این اتحادیه قرار دادند.
اتحادیه اروپا با تأسیس خود برای اولین بار مفهوم شهروندی را بهوجود آورد که هدف از آن، افزایش همکاریهای بین دولتی در امور مالی و اقتصادی و ایجاد سیاست خارجی و امنیتی مشترک و همکاری در امور قضائی و داخلی اعضا بود(خالوزاده و کیانی، 1387، صص 84- 85).
هدف از تصویب این موافقتنامه، مدیریت مشکلات زیستمحیطی، مبارزه با جرایم فراملی و تثبیت چارچوب نهادینه شده برای انجام گفتگو میان مقامهای اتحادیه اروپا و روسیه، ایجاد همگرایی اقتصادی و بکارگرفتن مواضع مشترک در قبال مسایل جهانی و همکاری در حوزه دمکراسی و حقوق بشر بود.
22) اما در سالهای اخیر، رفتار تهاجمی روسیه که در جنگ اوت 2008 با گرجستان به اوج خود رسید باعث شکلگیری این نگرش در میان اعضای اتحادیه اروپا شد که روسیه کشوری مشکلساز است و باید سطح روابط و مشارکت را با این کشور به حداقل ممکن رساند.
اما اعضای قدیمیتر، خواستار تثبیت روابط اقتصادی باثبات و مشارکت راهبردی با روسیه بودند، اعضای جدیدتر اتحادیه اروپا بهدلیل پیشینه تاریخی خود و نارضایتی از اقدامهای روسیه(شوروی) در دوران جنگ سرد و همچنین، نزدیکی سیاستهای این کشور با ایالات متحده، مخالف همکاری و شراکت با روسیه بودهاند(Hughes, 2006).