تحلیل چند سطحی انزوای اجتماعی مقالة

تحقیق حاضر با تأکید بر عنصر رابطه ای به مطالعه انزوای اجتماعی می پردازد و علل و پیامدهای آن را مورد بررسی قرار می دهد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که طی آن با 734 نفر از شهروندان تهران و کرمان بین سنین 20 تا70 سال مصاحبه شده است. حجم نمونه به ترتیب برای دو شهر مذکور معادل 530 و 204 نفر می باشد. برای تحلیل داده ها از مدل سازی خطی سلسله مراتبی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که متغیرهای سطح توسعه اقتصادی ـ اجتماعی منطقه و ثبات ساکنان در سطح ساختی و اعتماد، امنیت و تعدد گره ها و هویت ها در سطح فردی اثرات مؤثر و معنی داری بر روابط اجتماعی دارند. همچنین سطح روابط اجتماعی به نوبه خود تأثیر مؤثر و کاهنده ای بر احساس تنهایی و احساس عجز نشان می دهند.

تحقیق حاضر،با توجه به دو عنصر مذکور،انزای اجتماعی را به معنای فقدان یا ضعف اتصال(های)فرد با سایر افراد، گروه(ها)و جامعه تعریف می‌نماید و ابعاد آن را براساس سطح روابط خانوادگی،روابط محلی، روابط فرامحلی،پیوندهای انجمنی(میزان عضویت در انجمن‌های داوطلبانه)و سرمایۀ اجتماعی ابزاری(میزان دسترسی به منابع اجتماعی)موردب ررسی متمایز می‌سازد،این است که: الف:«انفصال یا اتصال ناقص»را به عنوان هستۀ مرکزی انزوای اجتماعی می‌پذیرد ب:بر حوزۀ تعاملی و اتصالاتی که افراد را به شکل عینی به هم پیوند می‌زند تأکید دارد. همچنین یافته‌های موجود نشان می‌دهد که تأثیر متغیر تعدد گره‌ها و هویت‌ها بر روی روابط و سرمایۀ اجتماعی(1/74)است و آن را تقویت می‌کند. {Jتحلیل رگرسیون خطی سلسله مراتبی پیامدهای انزای اجتماعیJ} جدول شمارۀ(4)تأثیر متغیرهای ساختی(سطح توسعۀ اقتصادی-اجتماعی منطقه،ثبات ساکنان و ناهمگونی)و فردی(بی‌اعتمادی و سوء ظن)احساس ناامنی و ترس،تعدد گره‌ها و هویت‌ها و شاخص ترکیبی روابط و سرمایۀ اجتماعی)را بر پیامدهای انزوای اجتماعی (یأس اجتماعی،احساس عجز،احساس تنهایی و تحمل اجتماعی)نشان می‌دهد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم. در بررسی علل و عوامل مؤثر بر انزوای اجتماعی، نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که با افزایش سطح توسعۀ اقتصادی-اجتماعی منطقه روابط محلی کاهش می‌یابد و در مقابل روابط فرامحلی تقویت می‌گردد. در مورد تأثیر ابعاد انزوای اجتماعی بر پیامدهای آن نتایج به دست آمده حاکی از این است که با افزایش سطح روابط اجتماعی یأس اجتماعی،احساس عجز و احساس تنهایی کاهش می‌یابد و در مقابل تحمل اجتماعی تقویت می‌گردد و بالعکس. 5. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بی‌اعتمادی و سوء ظن تأثیر مؤثر و کاهنده‌ای بر روابط و پیوندهای اجتماعی دارد و این امر زمینۀ مناسبی برای انزوای اجتماعی افراد فراهم می‌سازد.