خلاصة:
مبانی فرهنگی، تاریخی و تمدنی از مهمترین مولفه های هویت ملی است که موجب تمایز ملت ها و جوامع مختلف از یکدیگر می شود. باستان شناسی به عنوان یکی از شاخه های علم انسان شناسی می تواند نقش مهمی در ارتقای هویت ملی جوامع کنونی ایفا نماید. از سوی دیگر، یکی از مهمترین موضوعاتی که به صور مختلف با تمامی عناصر هویت ملی مرتبط است، آثار باستانی یا آثار مادی برجای مانده از یک ملت خاص با خط و زبان و تاریخ و جغرافیای خاص است که نشان دهنده میزان نبوغ و پشتکار نسل های گذشته و بیانگر قدیمی ترین دوره های شکل گیری روح جمعی و دیرینه بودن هویت ملی است. بنابراین، باستان شناسی در ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی، تاریخی و اجتماعی با مقوله هویت ملی ارتباط پیدا می کند. کشور باستانی ایران به دلیل برخورداری از یک سابقه تاریخی و تمدنی و فرهنگی کهن می تواند به کمک باستان شناسی از استعداد بالای خود در زمینه ارتقای هویت ملی ایرانی یاری گیرد. تحقیق حاضر درصدد اثبات این حقیقت است که باستان شناسی می-تواند به طرق مختلف از جمله تقویت وحدت سیاسی و انسجام ملی، تقویت اراده ملی و روحیه خودباوری و رونق صنعت گردشگری در جهت توسعه اقتصادی کشور، میزان هویت ملی ایرانیان را ارتقا ببخشد.
ملخص الجهاز:
"اما باستانشناسی در کشور عزیزمان ایران بر خلاف موارد فوق الذکر که در پی اثبات تک نژادی در گذشتههای دور هستند،میتواند با تایید و تاکید بر ماهیت چند لایۀ هویت ایرانی از قدیمیترین ازمنه،نقش مهمی در تقویت وحدت سیاسی و انسجام ملی ایفا نماید؛زیرا بر اساس نتایج بررسیها و کاوشهای باستانشناسی،فرهنگ و تمدن ایرانی و به تبع آن هویت ایرانی در طول چندین هزار سال دارای تغییرات فراوانی بوده است.
7-نتیجهگیری با توجه به مطالب ذکر شده میتوان مهمترین تاثیرات باستانشناسی را در تقویت و ارتقای هویت ملی در ابعاد مختلف سیاسی،فرهنگی،اجتماعی و اقتصادی اختصارا به صورت ذیل جمعبندی نمود: 1-باستانشناسی با کشف و ارائۀ دستاوردها و پیشرفتهای هنری و فنی ایرانیان ادوار گذشته حس اعتماد به نفس جوانان ایرانی را برای فتح قلههای افتخار و پیروزی تقویت کرده و روحیۀ وطندوستی و انگیزه یافتن برای ساختن و آبادان کردن کشور را در آنها ارتقا میبخشد.
3-باستانشناسی علاوه بر تقویت روحیۀ وطندوستی و انگیزه یافتن برای ساختن و آبادان کردن کشور که بهطور غیر مستقیم اهداف اقتصادی را میسر میسازد،بهطور مستقیم نیز میتواند از طرق مختلف از جمله کمک به توسعه و رونق صنعت توریسم،با کشف آثار باستانی و غنی ساختن موزهها،احیای روشهای سودآور اقتصادی ادوار گذشته و کشف آثار با ارزش باستانی طلایی و نقرهای نقش مهمی در رشد و توسعۀ اقتصادی و در پی آن افزایش افتخار به هویت ملی ایفا کند."