خلاصة:
تابآوری توانایی انسان در مقابله با رویدادهای ناگوار و آسیبزاست. اما همه افراد به یکسان تابآور نیستند و تابآوری میتواند تحت تأثیر عوامل مختلف کاهش و یا افزایش یابد. یکی از این عوامل دوستی است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین رابطه کیفیت دوستی، تقابل دوستی با تابآوری است. روش: 250 نفر از دانشآموزان (120 پسر و 130 دختر) سال سوم دبیرستان بهروش نمونهگیری خوشهای تصادفی از نواحی چهارگانه شهر شیراز انتخاب شدند. برای بررسی متغیرهای پژوهش از سه پرسشنامه کیفیت دوستی، تقابل دوستی و تابآوری استفاده شدهاست. یافتهها: نتایج نشان داد که بین کیفیت دوستی، تقابل دوستی و تابآوری رابطهای مثبت و معنادار وجود دارد. براساس نتایج تحلیل رگرسیون گامبهگام مؤلفههای صمیمیت و افشای خود، تقابل دوستی، وفاداری و اعتماد و مجاورت قادر به پیشبینی تغییرات تابآوری هستند. در ارتباط با مؤلفههای کیفیت دوستی، دختران بهصورت معناداری در صمیمت و افشای خود و تقابل دوستی بر پسران برتری دارند. همچنین نتایج نشان داد که دختران در استفاده از تابآوری بر پسران پیشی میگیرند. نتیجهگیری: کیفیت دوستی و تقابل دوستی توان پیشبینی تابآوری را دارند. بنابراین تشویق نوجوانان به برقراری چنین دوستیهایی میتواند به ارتقا تابآوری آنان یاری دهد. همچنین باید توجه داشت که در مؤلفههای کیفیت دوستی، تقابل دوستی و تابآوری میان دو جنس تفاوت وجود دارد.
ملخص الجهاز:
"با توجه به این یافتهها آیا میتوان گفت که تفاوتیمیان کیفیت دوستی دو جنس وجود دارد؟ فهر[33]اعتقاد دارد دختران در نوجوانی تأکید بیشتری برصمیمیت دارند و آن را به وسیلۀ افشای خود و بیان رازهای محرمانهنشان میدهند در حالی که پسران بیشتر به مقولههای اجتماعی نظیرلذت بردن از همراهی با دوستان توجه دارند.
برخی دیگر از یافتههای پژوهشی[34،35]نشان میدهند کهدختران و پسران در ابعاد وفاداری و اعتماد و مجاورت تفاوتمعناداری با یکدیگر ندارند،اما در مؤلفههای صمیمیت و افشای خودو تقابل دوستی دختران به صورت معناداری بالاتر از پسران هستند.
جدول 2-میانگین و انحراف استاندارد متغیرهای کیفیت دوستی،تقابل دوستی و تابآوری (به تصویر صفحه مراجعه شود) برای تعیین سهم هریک از متغیرهای پژوهش در پیشبینیتابآوری ابتدا ماتریس همبستگی ارائه میشود.
همانگونه کهیافتهها در جدول 3 نشان میدهد،بین کیفیت دوستی،تقابل دوستی و تابآوری رابطهای مثبت و معنادار وجود دارد وبیشترین همبستگی بین مؤلفۀ صمیمیت و افشای خود و متغیرتابآوری مشاهده میشود.
جدول 3-ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش (به تصویر صفحه مراجعه شود) به منظور تعیین سهم هریک از ابعاد کیفیت دوستی و تقابلدوستی در پیشبینی متغیر تابآوری از رگرسیون گام به گاماستفاده شد.
جدول 5-نتایج آزمون اثرات بین گروهی تحلیل واریانس چندمتغیری کیفیت دوستی،تقابل دوستی و تابآوری در دو جنس (به تصویر صفحه مراجعه شود) حث و نتیجهگیری به طور کلی یافتهها نشان دادند که تقابل دوستی و کیفیت دوستیقادر به پیشبینی تابآوری هستند.
The relation between identity styles,commitment and the quality of frienfship,Journal of Psychology and Education,2006;36(1,2):167- 184[Persian] 24-Frydenberg E,&Lewis R.
28-Hejazi H,Zohrevand R,Indicators and quality of friendship in children and adolescence,Journal of Psychology and Education,2001;1(3):1-20[Persian] 29-Best J."