ملخص الجهاز:
"برهیختن به جای استخراج مواد مختلف از زمین(واژههای نو،ص 11) [توضیح اینکه:در فرهنگهای فارسی کلمه برهیختن همان به معنی بیرون کشیدن،به درآوردن و تریدن(برهان)آمده است.
رویا22به جای نامی-نموکننده (Embryo)Croissant [در فرهنگهای فارسی آمده است که رویا یعنی:بالنده،کوالیده(برهان)،روینده و هرچیز که از زمین روید(ناظم الاطبا)،خاقانی در همین معنا گوید:«قیاس از درختان رویا چه گیری»و همچنین نظامی گوید: «زیک چشمه رویا شده دانهشان- دو چشمه شده آسیا خانهشان» (به نقل از لغتنامه)].
سماک به جای سنگ سماق Porphyre [واژه سماک از لغات زمینشناسی محسوب میشود که نوعی سنگ سفید و نزم است(غیاث اللغات،آنندراج) این کلمه با همین پیشینهء معنایی از سوی فرهنگستان برگزیده شده است].
کرانه به جای ساحل دریا (Shore)Littoral [هرچند امروزه کلمه«کرانه» در زبان گفتار و نوشتار فارسی آنچنان کاربردی ندارد و اغلب از همان ترکیب ساحل دریا استفاده میشود؛ولی فرهنگستان اول برای انتخاب این واژه زمینه خوب و مناسبی داشته است زیرا شعرا و نثرنویسان دورههای مختلف تاریخی در مفاهیم مختلف از این واژه بهرهها جستهاند.
گونه به جای 1-خد(پ) Joue 2-نوع(ط) (Species)Espe?ce برای کلمه نوع مرادفهای دیگری چون:گن،سردک،شون(پهلوی)،سرده،کراشه (به تصویر صفحه مراجعه شود) دکتر حسین جودت از اعضای کمیسیون اصطلاحات علمی فرهنگستان (برهان)،گون،گونه،جور(واژهیاب)،در فرهنگهای فارسی بیان شده است].
ناژویان به جای تیرهای از درختان مانند سرو و کاج [ (Coniferous)Conife?res در مورد کلمه ناژو nazu ،باید اشاره نمود که برخی از صاحبان ادب در آثار خود این کلمه را به همان معنای کاج و صنوبر به کار بردهاند و محتمل فرهنگستان نیز در انتخاب این واژه به آن استناد داشته است برای نمونه منوچهری گوید: «تو گویی به باغ اندرون روز برف- صف ناژوان و صف عرعران» (فرهنگ معین)]."