خلاصة:
درپی وقوع سیلهای ناگوار سالهای 1380، 1381 و 1384ش. در شرق استان و جنگل گلستان، متأسفانه خسارات سنگین مالی و جانی به این منطقه از کشورمان وارد آمد. از بدو این حادثه دست اندرکاران استانهای گلستان و خراسان شمالی جهت کاهش این بلایا، طرحها و پروژه های زیاد درجهت حفظ مراتع، آبخیزی در منطقه اجرا یا دردست مطالعه دارند که با اجرای این پروژه ها، انشاءالله شاهد مشکلات ناشی از سیل نباشیم. اما نگارنده باتوجه به رشته کاری مدتها در تکاپو بودم در لابلای اسناد مطالبی در مورد حوزه آبریز منتهی به استان گلستان بیابم که از این طریق بتوانم بنوبه خود کمکی به سرزمین، مردم و احیای مجدد جنگل گلستان بنمایم. این بود که به گزارشی در مورد سیلابهای حوزه جاجرم، سملقان و دهانه قاضی جهت تأمین آب املاک اختصاصی برخوردم و در این گزارش جامع که در سال 1319ش. تهیه و تدوین گردیده، مطالعاتی درخصوص زمین شناسی، منابع اصلی آب، وضعیت کشاورزی، جاده، گنجایش مخزنها، بده آب، مخارج اجرایی پروژه و درنهایت بهره برداری اقتصادی از این طرح ذکر گردیده. امید است این طرحها و مقاله نیز مورد توجه کارگزاران قرار گیرد و استفاده راهبردی داشته باشد
ملخص الجهاز:
"ایجاد مخازن در این منظور،مستلزم جستجوها و تحصیل اطلاعات اراضی مقدماتی بوده و در دو دهنهء قاضی و بند ماهار،این کاوش توسط ما به عمل آمده است،نتایجی که از باز دید محلی و اطلاعات اراضی آن نقاط به دست آمده،به قرار زیر است: 1-مقدار آبی که احداث سدها میتواند رای مصرف کشاورزی در دسترس گذارد،محدود میباشند،حتی اگر تمام مقتضیات و شرایط مساعد برای احداث سدها موجود شود،آب حاصله نمیتواند بیش از چند صد هکتار زمین را مشروب نماید.
ضمنا چون اخیرا شرحی از حسابداری املاک اختصاصی نوشته و راجع به مراجعت مهندس وایدا به این محل برای تکمیل بررسی نظریهء وزارت دارائی را پرسیده بودند و قرار شد نظر خود آقای وایدا سؤال شود،جواب نامهء مزبور را دستور فرمائید زودتر تهیه[کند]و در ضمن بنویسند که گزارش مهندس وایدار رسیده؛چون نوشته است مشغول ترجمهء آن هستم که نسخهء فارسی آن را به محض اینکه حاضر شد بفرستم،صالح سند شمارهء 6 گزارش راجع به ایجاد مخازن آب در منطقهء جاجرم خلاصه وضع آب و هوا و همچنین سایر مقتضیات برای توسعه و بسط کشاورزی در منطقهء جاجرم،فوق العاده مساعد میباشند؛فقط فقدان آب کافی مانع از ازدیاد تولید آن نقاط میگردد.
ادارهء حسابداری دربار شاهنشاهی،رو نوشت گزارش تلگرافی نیابت تولیت عظما در این موقع که از طرف وزارت دارایی هیئتی برای امور کشاورزی در مشهد هستند و مهندس آبیاری و بانک کشاورزی و پیشه و هنر که شخص بصیر و مطلعی به نظر میآید همراه دارند،لازم دانستم گزارش شمارهء 11 سیار مورخ 14/5/18 راجع به احداث سد دره گزی جاجرم را-که در املاک اختصاصی بجنورد واقع است-یادآور شوم که در صورت اقتضا به وزارت دارایی یا بانک کشاورزی دستور فرمائید،مهندس مزبور آنجا را نیز بازدید و نظر خود را گزارش دهد."