ملخص الجهاز:
"امادر عمل چه تضمینی وجود دارد که وقتی حکومتی با رأی مردم سر کار آمد وقدرت سیاسی را به دست گرفت،با رأی مردم کنار برود؟از بین رفتنهر زمان که حکومت منتخب مردم(دموکراسی)در جهت خلاف حقوق وآزادیهای افراد گام بردارد و بخواهد اموال آنها را تصاحب کند یا آنها را بهبرده تبدیل سازد و خلاصۀ کلام بخواهد قدرتی استبدادی برقرار نماید،خودبه خود موجب پیدایش«وضع جنگ»بین خود و مردم میگردد،یا به عبارتدیگر نقض غرض میکند چرا که هدف از حکومت برقراری صلح و آرامش واز میان برداشتن وضع جنگ است.
این درستاست که با وجود دوگانگی و توازن هیچیک از دو قوه به تنهائی قادر به قرارکردن حکومت استبدادی نیست،اما اگر این دو قوه با هم سازش کنند وضع بهچه صورت در میآید؟آیا عاملی وجود دارد که مانع این سازش گردد؟«منتسکیو»در بخش بسیار مهمی از کتاب خود،«روح القوانین»،نشان میدهدکه اگر تفکیک قوای حکومتی منجر به دوگانگی دیگری در کل جامعه شود دراین صورت اعمال حکومت از طریق مصالحه بین دو قدرت به طور کلیدر جهت تأمین منافع و آزادیهای شهروندان پیش خواهد رفت.
در اینجا ممکن است این نکته مطرح شود که هر آینهاحتمال دارد تعداد طرفداران یکی از دو دستۀ تشکیل دهندۀ جامعه بر دیگریبچربد،در اینصورت یک قوه با اتکاء به اکثریتی که بین مردم پیدا کردهمیتواند بر قدرت دیگر فائق آید و حاکمیت مطلق خود را برقرار سازد."