ملخص الجهاز:
"در این قرن سبک معروف به سبک عراقی در شعر فارسی نشأت یافته و بهوسیله شاعران اصفهان مانند جمال الدین عبد الرزق و دیگران رونق گرفته وراه و روش و خصوصیاتش روشن شده است.
دیری نگذشت که در پرتو نبوغ و همت خود در علوم ادب و لغتو قرآن و حدیث و داستان و قصص انبیاء و سایر فنون و علوم زمان به کمالرسید و دارای نیروی خلاقهای در شعر شد که به آفرینش و خلق آثار شعری&%10026IGNG100G% و هنری دست زد،و از عموی خود،کافی الدین،«حسان العجم»لقب گرفت،چنانکه گوید: {Sچون دید که در سخن تمامم#حسان عجم نهاد ناممS}هنگامی که به بیست و پنج سالگی رسید عمویش،که حامی و پرورشدهنده او بود،در گذشت او ناچار به شاعر معروف زمان خود،ابو العلاءگنجوی،که استاد شعرا به شمار میرفت،روی آورد،ابو العلاء،کهشاگردان دیگری چون فلکی شروانی نیز داشت،به ترتیب خاقانی همتگماشت و او را به خاقان اکبر منوچهر شروانشاه معرفی کرد تخلص«خاقانی»را برای او گرفت و دختر خویش را به او داد.
از پیروان او امیر خسرو دهلوی(651-725 ه ق)و عبد الرحمنجامی شاعر معروف قرن نهم هستند که به او نظر داشته و قصیدۀ«مرآت-الصفای»خاقانی را استقبال کردهاند و جامی ضمن آن قصیده گفته است: {Sسخن آن بود کز اول نهاد استاد خاقانی#به مهمانخانۀ گیتی پی دانشوران خوانشS}توجه شاعران به خاقانی و پیروی از او و استقبال و تتبع اشعارشتا دورههای اخیر شعر فارسی متدوال بوده است،چنانکه قاآنی شیرازیشاعر قرن سیزدهم هجری خود را«خاقانی ثانی»خوانده و قصاید او رااستقبال کرده است."