خلاصة:
در مقالهی حاضر رسم خون بری یا خون بس، به عنوان یکی از روشهای سنتی حل منازعات قومی با منشاء قتل در میان عشایر بختیاری شهرستان ایذه، مورد مطالعه قرار گرفته است. خون بس مانند دیگر سنتها و رسمهای سرزمین بختیاری نه تنها در ایلهای دیگر لر، بلکه در میان دیگر اقوام ایرانی، از جمله عربها و بلوچها هم با نامها و عناوین دیگر، رایج است. وجود و رواج رسم خون بس در میان اقوام مختلف، البته به معنای یکسانی آن در تمام جرئیات نیست، و به خصوص در آئین برگزاری، میزان غرامت یا خون بهاء و نوع خون بهاء تفاوتهای قابل ملاحظهای دیده میشوند، که نشانگر تغییر در این رسم در مناطق مختلف کشور احتمالا بر اساس میزان توسعهیافتگی است. در حالی که از تداوم این رسم در میان اقوام مختلف صحبت میکنیم، نباید فراموش کرد که تحت تاثیر عوامل مختلف، آفتاب عمر این رسم رو به افول است. به همین سبب مطالعاتی از این دست در کنار پرسشهای اساسی ملازم با آن، از جهتی تلاشی است برای مستند کردن این رسم قضایی. با توجه به این که پژوهش حاضر به دنبال ادراک معنایی است، از روش پژوهش کیفی استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشـــان میدهند که علی رغم وجود تشکیلات حقوقی و قضایی مدرن، بسیاری از خانوادههای جامعهی عشایری شهرستان ایذه ترجیح میدهند منازعات ناشی از قتل را از طریق رسم خون بس فیصله دهند.
ملخص الجهاز:
٣ـ خون بهای هتک ناموس: خون بهای هتک ناموس به دو صورت است : الـف ): ربـودن دختر و ازدواج با وی بر خـلاف تمایـل خـانواده اش: گـاهی پـیش مـی آیـد کـه پسـری بـه خواستگاری دختری می رود و با وجود موافقت دختر با پاسخ منفـی خـانوادهی دختـر روبـرو می شود، در این صورت، اگر تسلیم پاسخ منفی شود که مسأله ای به وجود نمی آید و اکثرا هـم چنین است ولی گاهی پیش می آید که پسر تصمیم به ربودن دختر مورد علاقه اش می گیرد که این مسأله در میان عشایر خون بری دارد و باید خون بها پرداخت گردد و چه بسا که جنگ و خون ریزی شدیدی نیز در پی خواهد داشت .
یافته های تحقیق آداب و مراسم خون بس در میان عشایر شهرستان ایذه در میان طوایف و ایلهای بختیاری شهرستان ایذه، ریش سفیدان و کد خداها همـواره پیشـگام اصلاح و فرو نشاندن خصومت ها و کدورتها بودهاند و مردم نیز در نهایت به رأی و نظـر آنـان گردن می نهند، اما در باره ی «قتل » مسأله پیچیده تر می شود و کار مصالحه بـه درازا مـی کشـد، مضافا این که تمام آبرومندان طوایف باید برای قاتل شفاعت کنند.