خلاصة:
کیفیت زندگی شهری، امروزه بهعنوان یکی از مسائل اساسی مورد توجه اندیشمندان علوم شهری است. در منابع مختلف، تعاریف متفاوتی از کیفیت زندگی ارائه شده است. در یک نگاه می توان کیفیت زندگی را، شرایط عینی مطلوب محیطی و ارزیابی مثبت فردی از این شرایط تعریف کرد. در عین حال، مقیاس مطالعه و روش مطالعهی کیفیت زندگی نیز، پیرو قانون خاصی نیست. در رشته های مختلف علمی همچون، پزشکی، علوم اجتماعی، برنامه ریزی شهری، جغرافیا و... هر یک بسته به تخصص خود، کیفیت زندگی را مورد مطالعه قرار داده اند. تعیین نوع شاخص ها، نحوهی تحلیل، روش بهکار برده شده، مقیاس مطالعه و بهطور کلی تمام ابعاد مطالعاتی در بررسی کیفیت زندگی، مرتبط با هدف اصلی مطالعه و تخصص پژوهشگر است. در این مقاله، هدف اصلی تحلیل طبقهبندی کیفیت زندگی شهری در شهر بابلسر است. روش این پژوهش از انواع روش های توصیفی ـ تحلیلی است. برای تبیین کیفیت زندگی در محلههای شهر بابلسر، از داده های پرسشنامه ای و دادههای مستخرج از منابع دیگر استفاده شده است. برای تعیین حجم نمونهی مورد مطالعه، از رابطهی کوکران بهره برده و تعداد320 پرسشنامه در سطح محلهها توزیع شده است. برای تعیین رتبهی کیفیت زندگی محلههای شانزدهگانهی شهر بابلسر، از روش آنتروپی و SAW استفاده شده است. بر اساس نتایج بهدست آمده، ساکنان محلههای شهری با وجودی که می توانند دارای استانداردهای بالایی از کیفیت زندگی عینی باشند، اما باز هم از زندگی خود حس رضایتمندی نداشته باشند و در مقابل، محلههای فقیرنشین ممکن است که از زندگی خود راضی باشند. در مجموع میتوان گفت در بسیاری موارد، کیفیتهای مربوط به محیط ساخته شده و سایر ابعاد کیفیت عینی زندگی، بر حس رضایتمندی افراد تاثیر دارد.
ملخص الجهاز:
"در این مقاله کیفیت زندگی در محلههای شهر بابلسر با استفاده از مجموع شاخصهای عینی و ذهنی مورد مطالعهقرار گرفته است.
باتوجه به مجموعهی چهار تئوری ارائه شده در این نوشتار و برمبنای جمعبندی ارائه شده،در این مقاله بررسی ومطالعهی کیفیت زندگی در سطح محلههای شانزدهگانهی شهر بابلسر،برمبنای روش دیدگاه روانشناختی-ادراکی انجام شده است که در آن،در کنار بررسی ویژگیهای محیطی،پاسخهای ذهنی شهروندان به ابعاد عینی محیطزندگیشان در قالب پرسشنامه،مورد بررسی قرار گرفته است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) طبقهبندی محلهها براساس شاخصهای عینی پژوهش برای طبقهبندی محلههای شهر بابلسر برمبنای شاخصهای عینی،دادههای مرتبط با سه محیط فیزیکی(محیطساخته شده و محیط طبیعی)،محیط اجتماعی و محیط اقتصادی که برگرفته از منابع اطلاعاتی(طراح جامع،طرح SIG ،مرکز آمار و منابع مکتوب دیگر)است،مورد بررسی قرار گرفته است.
در این مرحله ازرابطهی(به تصویر صفحه مراجعه شود)استفاده شده و نتایج در جدول شمارهی 7 برای طبقهبندی محلههای مختلف شهربابلسر از دیدگاه شاخصهای عینی ارائه شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) طبقهبندی محلهها براساس شاخصهای ذهنی پژوهش در ارتباط با بررسیهای مرتبط با کیفیت زندگی ذهنی در شهر بابلسر،از پرسششوندگان خواسته شده است تا ابعادذهنی و ادراکات خود را در ارتباط با موضوعات مختلف مطرح کنند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) تعیین محرومیت،برخورداری،سازگاری و ناسازگاری محلهها براساس آنچه که در مقدمه این مقاله مطرح شد،چنانچه فردی در محلهای با شرایط مساعد کیفیت عینی زندگی کرده وحس رضایتمندی(کیفیت ذهنی)نیز از محل زندگی خود و سایر ابعاد مرتبط با زندگی داشته باشد،این فرد در اصطلاحبرخوردار نامیده میشود و چنانچه فردی دارای شرایط نامساعد در دو جنبه از کیفیت زندگی باشد،در واقع این فرد محروماست."