خلاصة:
مهاجرت از روستا به شهر، از گذشته تاکنون همواره وجود داشته است و این موضوع، پویایی جامعه را نشان می دهد. اما اکنون، مهاجرت بی رویه و تخلیه روستاها از نیروی کارا، یکی از نارسایی های اجتماعی- اقتصادی جامعه روستایی کشور محسوب می شود. ادبیات توسعه در کشورهای در حال توسعه نشان می دهد که مهاجرت های روستا- شهری، آثار منفی بسیاری بر ناحیه مبدا و مقصد گذاشته است. از این رو، در طول دهه های گذشته، به منظور شناخت این پیامدها و جستجوی راهکارهایی برای کاهش آن، به میزان بسیاری تلاش شده است، اما متاسفانه، به دلیل فقدان دیدگاه راهبردی و یکپارچه، تلاش ها چندان با موفقیت همراه نبوده اند. در دیدگاه راهبردی، با تاکید بر توسعه پایدار، یکی از راه های کاهش مهاجرت از روستا به شهر، پایدار کردن کیفیت زندگی روستاییان بیان شده است که دستیابی به برابری و حفظ تنوع فرهنگی، افزایش حس جمعی و شهروندی، دستیابی به کیفیت و ارتقای کیفیت زندگی و هر نوع تغییر را در فعالیت های اقتصادی شامل می شود که موجب بهبود کیفیت زندگی شود. در مقاله حاضر، با استفاده از فن سوات، قوت ها و ضعف های داخلی، فرصت ها و تهدیدهای خارج از حوزه سکونتگاه های روستایی دهستان کوهسار، بخش مرکزی شهرستان هشترود با دید یکپارچه تبیین شده و راهبردهایی برای حل مسائل مربوط به مهاجرت، در روستاهای مورد بررسی بیان شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند که با آگاهی از جنبه های داخلی (قوت ها و ضعف ها) و خارجی (فرصت ها و تهدیدها) راهبرد تهاجمی، موثرترین راهکار پیش روی منطقه برای کاهش مهاجرت های روستا- شهری است.
ملخص الجهاز:
جدول (٣): اولویت بندی راهکارهای مؤثر بر کاهش مهاجرت روستا شهری مؤلفه ها , شاخص ها , میانگین استاندارد , وزن , رتبه , میانگین وضع موجود , وزن , رتبه , Z محاسبه شده , sig , ایجاد فرصت های شغلی , 5/10, 0/454, 1, 4/39, 0/291, 2, 0/000, 1 , اعطای تسهیلات و وامهای کم بهره , 4/39, 0/291, 2, 5/15, 0/454, 1, -2/694, 0/007 , وجود خدمات آموزش مهارتهای شغلی , 3/80, 0/018, 5, 3/72, 0/073, 4, -2/317, 0/021 , ایجاد امکانات زیربنایی و زیرساختی , 4/03, 0/164, 3, 3/94, 0/164, 3, -1/907, 0/057 , هزینه های کم زندگی , 3/97, 0/073, 4, 3/08, 0/018, 5, -8/136, 0/000 , جمع , -, 1, -, -, 1, -, -, - ادامه جدول (٣) مؤلفه ها , شاخص ها , میانگین استاندارد , وزن , رتبه , میانگین وضع موجود , وزن , رتبه , Z محاسبه شده , sig , ایجاد امکانات بهداشتی و درمانی , 3/12, 0/075, 6, 3/92, 0/055, 7, -3/948, 0/000 , ایجاد امکانات آموزشی و فرهنگی , 3/21, 0/099, 5, 3/34, 0/124, 4, -0/160, 0/873 , ایجاد امکانات تفریحی و سرگرمی , 2/13, 0/006, 11, 2, 0/006, 11, -5/859, 0/000 , مشارکت و همیاری بین روستاییان برای کمک به اشخاص نیازمند , 3/50, 0/124, 4, 3, 0/099, 5, -7/037, 0/000 , ایجاد انگیزه پیشرفت و آیندهای روشن , 4/91, 0/221, 10, 4/74, 0/221, 1, -0/816, 0/414 , ایجاد و تخصیص حق آب به روستاییان , 3/99, 0/186, 2, 3/84, 0/186, 2, -2/202, 0/028 , کاهش اختلافهای قومی و قبیله ای , 2/15, 0/001, 12, 1/54, 0/001, 12, -8/288, 0/000 , برخورداری از آزادی , 3/06, 0/055, 7, 2/94, 0/075, 6, -2/659, 0/008 , وجود امنیت اجتماعی , 2/66, 0/025, 9, 2/16, 0/014, 10, -7/941, 0/000 , زندگی در کنار اقوام و دوستان , 2/64, 0/014, 10, 2/32, 0/025, 9, -5/953, 0/000 , ایجاد مسکن امن ، مناسب و ارزان , 3/70, 0/154, 3, 3/37, 0/154, 3, -4/718, 0/000 , ایمن کردن روستا در برابر تهدیدهای محیطی , 3/06, 0/038, 8, 2/62, 0/038, 8, -7/429, 0/000 , جمع , -, 1, -, -, 1, -, -, - منبع : یافته های پژوهش ، ١٣٨٩ همچنین به منظور تدوین راهکارها و سیاست های توسعه نواحی روستایی در منطقه مذکور از طریق کاهش مهاجرت از روستا به شهر، شناخت عوامل چهارگانه (سوات) برای رفع ضعف ها، تهدیدها و بهبود قوتها، اجتنابناپذیر است .