خلاصة:
افول دینداری و معنویت در میان جوانان ایرانی مدتهاست موضوعی جدلی برای ابراز دیدگاههای متفاوت و متعارض در سطح جامعه شده است. برخی مطالب و گفتگوهای موجود در مطبوعات و تریبونهای مذهبی نشاندهنده نگرانیهای محافل دینی و بعضی مسئولان سیاسی کشور در مورد وضعیت دینداری مردم و به ویژه جوانانی است که تمامی سالهای زندگیشان را در ظل حکومت دینی جمهوری اسلامی سپری نمودهاند.
مقاله حاضر با فراتحلیل 14 پژوهش انجام گرفته در ایران تلاش دارد نشان دهد که تا چه اندازه مطالعات علمی این احساس ناخشنودی و نگرانی از وضعیت مذهبی مردم و به خصوص جوانان را دارد.
در مجموع، یافتهها نشان از هر راه که پژوهشهای علمی را مبنای ارزیابی داعیه تضعیف تاریخی ایران قرار دهیم. نظریه افول دینداری با مشکلات جدی روبرو است.
ملخص الجهاز:
"ب) میزان پایبندی جوانان به نمازتحقیقاتی که از معرف پایبندی به نماز استفاده نمودهاند، مجموعا سیزده پژوهش بود که یافتههای آن در جدول شمارهی 2 منعکس شده است: جدول 2: وضعیت پایبندی به نماز به تفکیک تحقیقات انجام شده در سالهای مختلف پژوهشگر زمان جمعآوری اطلاعات جامعهی آماری درصدکسانی که اظهارنمودهاند درصد کسانی که اظهار تعداد بهنحوی از انحا نمازمیخوانند نمودهاند نماز نمیخوانند نمونه اسدی وهمکاران 1358 شهروندان از 15 سال به بالای شهر تهران 8/81 6/12 700نفر طالبی 1373 دانشجویان روزانهی دانشگاههای 9/94 2/4 1850نفر دولتی مرکزاستانهای کشور سادیی 1373 دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی و دختر 5/86 5/13 660نفر و پسر دورهی متوسطهی استان مرکزی سراجزاده 1374 دانشآموزان سال سوم متوسطهی شهر تهران 1/89 7/10 391 نفر رونقی 1374 صاحبان مغازه در بازار تهران 9/93 6/2 227 نفر جوادی یگانه 1376 جوانان 15 تا 25 سال مجرد شهر تهران 7/84 3/15 900 نفر طالبان 1377 دانشآموزاندورهیمتوسطهی منطقهی5تهران 8/83 2/16 733 نفر سادیی 1377 دانشآموزان دورهی متوسطهی شهر تهران 80 20 1260نفر طالبان 1378 دانشآموزان سوم متوسطهی منطقهی 5 تهران 2/86 8/13 384 نفر نهاد نمایندگی 1379 دانشجویان دانشگاه تهران و کرمان 8/95 5/1 2000نفر رهبریدردانشگاهها طالبان 1379 دانشآموزان سال سوم دبیرستانهای مناطق شهری کشور 2/93 8/6 5354نفر مقنیزاده(1) 1379 دانشآموزان سال سوم دبیرستانهای شهر تهران 2/87 9/9 2315نفر آغاز 1379 دانشجویان ترم اول دانشگاههای 6/95 8/3 400 نفر علوم پزشکی، دولتی و آزاد اراک * تفاوت جمع درصدی با 100 ناشی از نسبت بیجوابهاست."