تأثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود معیشت ساکنان (مطالعه موردی: شهرستان آق قلا) مقالة

مؤلف: مطیعی لنگرودی، سید حسن ؛ قدیری معصوم، مجتبی ؛ رضوانی، محمد رضا ؛ نظری، عبدالحمید ؛ صحنه، بهمن ؛

پژوهش های جغرافیای انسانی زمستان 1390 - شماره 78 التصنيف العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎18 صفحة - من 67 إلی 84 )

الکلمات المفتاحية: توسعه روستایی معیشت پایدار بازگشت مهاجران شهرستان آق قلا روستایی مهاجران بازگشت مهاجرت خانوارها

خلاصة:

محوریت انسان در فرایند توسعه در مناطق روستایی از مهم‌ترین ابزارهای توسعه به‌شمار می آید؛ زیرا ویژگی های نیروی انسانی به لحاظ کمی و کیفی از جمله عوامل موثر در جریان توسعه‌ی روستایی شمرده می شود. افزایش جمعیت و کمبود فعالیت های اشتغال زا در نواحی روستایی، موجب آسیب پذیری خانوارهای روستایی شده و بیشتر مهاجرت روستاییان به نواحی شهری، به‌دلیل نبود اشتغال و درآمد برای گذران زندگی خانوار است. در چنین شرایطی، بسیاری از جوانان روستایی از مهاجرت موقت به‌مانند راهبردی برای مقابله با پدیده‌ی بیکاری استفاده می کنند و پس از سپری کردن یک بازه زمانی برای کسب مهارت و سرمایه‌ی کافی، به نواحی روستایی باز می گردند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل این نوع از مهاجرت ها (مهاجرت بازگشتی) با تاکید بر رویکرد معیشت پایدار روستایی و بررسی آثار آن بر سرمایه های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد مهاجر بازگشته و پیامدهای پس از بازگشت افراد مهاجر و تنوع فعالیت های اقتصادی در نواحی روستایی است. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داده است که در 9 روستای شهرستان آق قلا، بازگشت مهاجران به نواحی روستایی مشاهده می شود؛ بنابراین تمامی این روستاها که 62 مورد مهاجر بازگشته دارد، بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایشی و تکمیل پرسش‌نامه و گفت‌وگو با مهاجران بازگشته است. با استفاده از آماره توصیفی T و Z به تحلیل نتایج پرسش‌نامه در محیط نرم افزاری SPSS پرداخته شد و از نرم افزار ARCGIS برای تهیه‌ی نقشه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مهاجرت موقت نیروی جوان روستایی، مهم‌ترین راهبرد به‌کار رفته برای اداره‌ی زندگی بوده است و پس از کسب مهارت و بازگشت به نواحی روستایی، تفاوت چشمگیری در سرمایه های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد بازگشته رخ داده است. مهم‌ترین پیامدهای این نوع از مهاجرت کسب درآمد بیشتر، افزایش رفاه زیستی، کاهش آسیب پذیری، بهبود امنیت غذایی، بهبود شان و منزلت انسانی برای مهاجران بازگشته به روستاها بوده است.

ملخص الجهاز:

"با توجه به مطالب ارائه شده،برخی از این افراد مهاجر پس از بازگشت توانسته‌اند مهارت فراگرفتهخود را در روستاهای شهرستان آق‌قلا راه‌اندازی کنند؛بنابراین اهدافی که برای پژوهش حاضر اندیشیده شده است:بررسی و تحلیل نقش مهاجران بازگشته در معیشت پایدار روستایی،تأثیر بازگشت مهاجران در کاهش آسیب‌پذیریخانوارهای روستایی و کاهش فقر و بیکاری در نواحی روستایی،ایجاد منابع قابل اعتماد درآمدی،شناسایی عواملتأثیرگذار در بازگشت مهاجران و شناسایی انواع نوآوری‌های مهاجران بازگشته است. از این رو پژوهش حاضر درصدد &%07810EJPG078G% یافتن پاسخ به پرسش‌های زیر است: 1-چه عواملی در بازگشت مهاجران به روستاها تأثیرگذارند؟ 2-بازگشت مهاجران به روستاها چه نقشی در متنوع‌سازی منابع درآمد و اشتغال روستاییان داشته است؟ 3-آیا بین برگشت مهاجران و معیشت پایدار در روستاها،رابطه وجود دارد؟ پیشینه تحقیق جیالو{o1o}(2009)در مقاله‌ای با عنوان"سرمایه‌ی انسانی،بازگشت مهاجران و کارآفرینی روستایی در چین"بیان می‌کند کهدر اصلاحات اقتصادی اوایل دهه‌ی 1980 میلادی،در حدود 130 میلیون نفر از ساکنان مناطق روستایی به محدوده‌هایشهری به‌طور موقت یا دائم منتقل شدند. نتایج نشان می‌دهند رابطه نزدیکی بین رویکرد معیشتیبا بخش غیررسمی شهری وجود دارد و بازگشت مهاجران ماهر به روستاهای مورد مطالعه،موجب شکل‌گیری فعالیت‌هایجدید(صنعتی و خدماتی)در کنار فعالیت‌های قبلی در نواحی روستایی شده است و در ایجاد منابع درآمدی جدید ومطمئن نقش بسیار مهمی ایفا کرده است. بازگشت مهاجران ماهر به روستاها با توجه به نوع مهارتی که در طول دوره‌ی مهاجرت فرا گرفته‌اند،از جملهنیازهای جدید مطرح شده‌ی محدوده‌ی مورد مطالعه بوده و شکل‌گیری این فعالیت‌ها در نواحی روستایی،افزون بر ایجاداشتغال دائم و پایدار در روستاها،توانسته منابع جدید معیشتی برای روستاییان فراهم آورد و آسیب‌پذیری بسیاری ازخانوارها را به‌طور مؤثری کاهش دهد و توان مناسبی برای اداره زندگی به آنها ببخشد که نتایج حاکی از رضایت آناناز نوع شغل و مهارت‌شان است."

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول