خلاصة:
در این مقاله، با استفاده از داده های فصلی دوره 1386-1367 بانک مرکزی و به کار گیری مدل VAR ساختاری، به آزمون بروز نشانه های بیماری هلندی در بخش کشاورزی ایران پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که ارزش افزوده بخش کشاورزی به شکل معنی دار تحت تاثیر شوک نفتی قرار نگرفته است ولی با افزایش قیمت نفت، قیمت های نسبی کالاهای کشاورزی به صورت معنی داری کاهش پیدا کرده است. بدین ترتیب نمی توان بروز پدیده بیماری هلندی در بخش کشاورزی را رد کرد. هر چند به نظر می رسد که سیاستهای حمایتی دولت از آثار ناخوشایند کاهش قیمت های نسبی بر تولید این بخش جلوگیری کرده است، لیکن این عملکرد ها به هیچ وجه تضمین کننده توسعه آتی فعالیت های بخش کشاورزی نمی باشد.
ملخص الجهاز:
"نتایج نشان میدهد که ارزش افزوده بخش کشاورزی به شکل معنیدار تحت تأثیر شوک نفتی قرار نگرفته است ولی با افزایش قیمت نفت،قیمتهای نسبی کالاهای کشاورزی به صورت معنیداری کاهش پیدا کرده است.
در این مقاله با استفاده از نوع AB مدل SVAR به بررسی تأثیرات متغیرهای افزایش قیمت نفت،ارزش افزوده کشاورزی واقعی،تولید ناخالص داخلی واقعی و قیمتهای نسبی بخش کشاورزی بر یکدیگر پرداخته و برمبنای آن،بروز بیماری هلندی در ارتباط با بخش کشاورزی طی دوره 1367 الی 1386 را مورد مطالعه قرار میدهیم.
Love 2(1994)در مطالعه خود طی دوره 1989-1978،افزایش تولید الماس در کشور بتسوانا و تأثیر آن بر دیگر بخشهای اقتصاد را سبب ایجاد بیماری هلندی میداند و به این نتیجه رسیده است که تغییرات نرخ ارزش ناشی از رشد بخش معادن در بتسوانا باعث افت قیمتهای نسبی در بخش کشاورزی گردیده که به علت همبستگی مثبت با ستاندهها،کاهش تولیدات را نیز در پی داشته است.
این مدل پویاییهای ارتباطات متقابل لگاریتم قیمت واقعی نفت LROP (که با توجه به تغییر ارزش دلار در برابر SDR تعدیل شده است)،لگاریتم تولید ناخالص داخلی واقعی LRGDP به عنوان نمایندهای از تحولات و شوکهای سمت عرضه و تغییرات فنآوری،لگاریتم ارزش افزوده بخش کشاورزی LRAG و لگاریتم قیمت نسبی کالاهای کشاورزی(نسبت شاخص ضمنی بخش کشاورزی به شاخص ضمنی کل تولید)را نمایش میدهد.
نکته جالب دیگر اینکه در ستون دوم از همین سطر ملاحظه میکنیم،افزایش قیمت نسبی فاقد اثر معنیدار بر ارزش افزوده کشاورزی بوده است و تأثیر مثبت ولی فاقد معنیداری آماری در این مورد مشهود میباشد."