خلاصة:
امکان پذیری بهره برداری تجاری از ذخایر نفت و گاز نامتعارف مانند شیل های نفتی و شیل های گازی ابعاد جدیدی در مسئله امنیت انرژی مطرح کرده است. سیاست سرمایه گذاری کشورهای بزرگ مصرف کننده نفت خام در اکتشاف، توسعه و تولید در کشورهای صاحب ذخایر بزرگ به منظور تامین امنیت عرضه نفت خام مورد نیاز، ناکارایی خود را نشان داده است. وابستگی فزاینده اروپا به نفت و گاز روسیه در میان مدت و بلندمدت به همراه رویکرد جدید خاورمیانه به ویژه پنج کشور بزرگ تولیدکننده نفت در خلیج فارس به بازار رو به رشد چین و سیاست های تهاجمی تولید و صادرات LNG توسط قطر از عوامل کلیدی امنیت انرژی در آینده است. برنامه های توسعه شبکه خطوط لوله در امریکا، کانادا، روسیه، آسیای مرکزی و اروپا که نقش مهمی در بازار های منطقه ای و جهانی نفت و گاز ایفا خواهد کرد، می تواند امنیت عرضه انرژی را در آینده تحت تاثیر قرار دهد. نتیجه گیری پایانی مقاله این است که علی رغم آمارهای خوشبینانه از توازن عرضه و تقاضای نفت و گاز متعارف در میان مدت و بلندمدت (2035)، کشورهای مصرف کننده به ویژه اقتصاد رو به رشد چین در معرض عدم امنیت عرضه انرژی در بلندمدت قرار دارند.
ملخص الجهاز:
"توجه روزافزون پنج کشور بزرگ تولیدکننده نفت و گاز خلیجفارس به سمت آسیا به ویژه چین که در آینده نزدیک به لحاظ مصرف نفت و گاز با امریکا رقابت خواهد کرد،موجب شده است که سیاستهای تجاری اروپای غربی برای تأمین امنیت عرضه انرژی بیشتر متمایل به روسیه شود و این در حالی است که ابزارهای سنتی تأمین امنیت عرضه انرژی برای کشورهای بزرگ صنعتی همچون حضور فعال شرکتهای نفتی خارجی در حوزههای اکتشاف،توسعه و تولید در کشورهای صاحب ذخایر(چنانکه در بخش سوم مقاله دیدیم) کارآیی گذشته خود را به کلی از دست داده است.
با توجه به اینکه عربستان سعودی حدود 15 درصد از تجارت جهانی نفت خام را برعهده دارد9و ادعا میکند که با داشتن مازاد ظرفیت تولیدی،میتواند در صورت بروز حوادث پیشبینی نشده در منطقه،تولید روزانه خود را تا مرز 1/5 میلیون بشکه افزایش دهد(نعیمی-2010)، نقش این کشور در تحولات آتی بازار جهانی نفت و به ویژه تغییرات محتمل در سیاستهای تجاری نفت و گاز نیازمند ارزیابیهای دقیقتر است،هرچند که ادعاهای این کشور در خصوص مازاد ظرفیت تولید را نباید چندان جدی گرفت،زیرا افت تولید از میادین عظیم و فوق عظیم این کشور آغاز شده و کمبود گاز برای تزریق به مخازن نفتی به منظور افزایش ضریب بازیافت،یکی از تنگناهای بسیار جدی در استمرار سطح فعلی تولید نفت این کشور در بلندمدت است."