خلاصة:
مشارکت درانتخابات و زایدادن از مهمترین مولفههای رفتار سیاسی شهروندان
محسوب می شود. در مقاله حاضر خلاصه ای از مهمترین دیدگاه های مربوط به رفتار رایدهی ارائه میشود. الگوهای نظری مختلف درباره رفتار انتخاباتی در
سه رویکرد عمده رویگرد جامعه شناختی, رویکرد روانی - سیاسی و رویکرد
انتخاب عقلایی-اقتصادی خلاصه میشود. سپس بر اساس دیدگاههای تلفیقی
مشارکت سیاسی,به مهمترین عوامل دخیل در رفتار انتخایاتی اشاره شده و
یکی از نظریههای جامع مشارکت سیاسی, یعنی "نظریة سطوح مشارکت" مورد
بحث قرار میگیرد. این مقاله در تلاش است مروری بر نظریههای مشارکت
انتخاباتی و تحولات اخیر بر رفتار رایدهندگان داشته باشد.
ملخص الجهاز:
"مطالعه و بررسی شرایط حاکم بر فضای انتخابات،شرایط افزایش میزان مشارکت در انتخابات و عوامل تشویق شهروندان به رأی دهی و سنجشگرایشها و تمایلات سیاسی و اجتماعی و چگونگی تصمیمگیری رأی دهندگان از موضوعات مورد مطالعه در جامعه شناسی سیاسی است که در حوزه رفتار سیاسی با عنوان رفتار رأی دهندگان{o1o}و رأی شناسی{o2o} به صورت تخصصی مورد مطالعه قرار میگیرد.
برخی معتقد هستند،بحث در مورد انتخاب عاقلانه از طریق رأی دادن با یک تناقض اساسی همراه میشود؛اینکه تصمیمات سیاسی پیچیده هستند،چگونه رأیدهندگان کاندیداها یا احزابی را برای نمایندگی منافعشان انتخاب میکنند که از نظر عقلایی مورد تأیید باشد؟ سوال پیچیدهتر به این موضوع برمیگردد که چگونه رأیدهندگان بصورت جمعی می توانند انتخاب درستی،نه فقط برای خودشان که برای اجتماع یا ملتشان نیز انجام دهند؟ بخش عظم ادبیات موجود در مورد رفتار رأیدهی تلاش نموده است که هم عواملی را که مردم در انتخابهایشان در انتخابات مختلف مد نظر قرار میدهند توضیح دهد و هم این موضوع را که چگونه این انتخابها یکی مبنای منطقی برای سیاستگذاری عمومی در یک دموکراسی فراهم میکنند.
مدلهای تلفیقی برای مشارکت رایدهی: با توجه به تعدد عوامل دخیل در مشارکت رایدهی و تفاوتهای موجود در رفتار رأی دهندگان در بسیاری از کشورها برخی از نظریهپردازان و جامعهشناسان را بر آن داشته است تا برای تسهیل در فهم رفتار رأیدهندگان،الگوها و مدلهای تلفیقی برای مشارکت و رای دهی پیشنهاد دهند که به چند نمونه از آنها اشاره میشود: مدل مایر و پاسکال از جمله این مدلها،مدلی است که دو دانشمند فرانسوی به نامهای نونامایر و پرینو پاسکال ارائه دادهاند."