خلاصة:
بررسی اجمالی آمارهای بازرگانی خارجی ایران در سالیان گذشته و مقایسهی آن با استانداردهای موجود بینالمللی، نشانگر وجود مشکلاتی در زمینهی این آمارها است که از آن جمله گزارشهای ناقص در بخش آمار سازمان ملل، تقاضای مکرر آن سازمان در تامین بهموقع آمارهای بازرگانی خارجی، عدم تطابق کامل این آمارها با استانداردهای بینالمللی، خلاهای موجود در سریهای زمانی آمارها، عدم ارائهی آمارهای بازرگانی در قالب طبقهبندیهای استاندارد متنوع و … میباشد که منجر به مخدوش شدن اعتبار آماری کشور از یک سو و عدم ارزیابی دقیق جایگاه واقعی کشور در عرصهی بینالمللی در زمینهی اقتصادی از سوی دیگر شده است. هدف از ارائهی این مقاله، بررسی علل ناهماهنگی در آمارهای بازرگانی خارجی کشور و یافتن نقاط قوت و ضعف آن با توجه به استانداردهای بینالمللی جمعآوری اطلاعات میباشد. برای رسیدن به هدف، توصیههای سازمانهای بینالمللی مرجع مرتبط با موضوع، معرفی شده و مورد بررسی قرار گرفته و وضعیت کشور ایران نیز در مقایسه با این استانداردها مورد تحلیل قرار میگیرد. در انتها راهکارهای مقابله با این ناهماهنگیها بهعنوان روشهایی برای رفع این موانع پیشنهاد میشود.
Reviewing Iran's foreign trade statistics in the last years and comparing them to the existing international standards demonstrates some problems in producing the data، such as، incomplete country reports on foreign trade in United Nation Statistical Division's data base، repeated requests of UNSD for timely provision of statistics on foreign trade، incoherence of the statistics with international standards، lags in time series، statistics not provided in various types of standard classifications، etc.، which results in damages to the statistical credit of the country on one side، and improper evaluation of the country’s international economic status، on the other side.
The main purpose of this paper is to investigate the causes of inconsistency in foreign trade statistics of Iran in order to find out the strengths and weaknesses of the data in comparison to the international standards of data collection. To this end، the standards and recommendations of relevant international organizations are introduced and studied، and Iran's status is analyzed with respect to these standards. Finally، some recommendations are proposed to deal with the existing problems.
ملخص الجهاز:
در این مقاله،از 156 توصیهی بینالمللی که برای تهیهی آمارهای بازرگانی خارجی تدوین شدهاند با هدف ایجاد بستر لازم برای مطالعهی تطبیقی کشورها و بررسی وضعیت تولید آمارهای بازرگانی خارجی در کشورمان به 52 توصیهی(استاندارد)که رعایت آنها از سوی بخش آمار سازمان ملل متحد نیز مورد تأکید واقع شده است،اشاره شده است.