ملخص الجهاز:
"ساخت مجهول در فارسی باستان و میانه مجتبی منشیزاده در مقالۀ خود(1384)ساخت مجهول در زبانهای ایرانی میانهغربی و شرقی را به سه صورت بیان میکند: الف-پیوستن تکواژ صرفی- hi -به مادۀ مضارع فعل که معمولا برای ساخت فعلمضارع مجهول و در پارهای از موارد برای فعل ماضی جعلی مجهول به کار میرفته است:فعل مضارع مجهول-(به تصویر صفحه مراجعه شود)+بن مضارع کرده شود dnehinuk نوشته شود dehisimin گستره شود tsihoyarfiw ب-صورت ترکیبی2بن ماضی فعلمتعدی با پیوستن صورتهای مختلف- wab -مادۀ مضارع فعل: nadub صورتهای مختلف nadub (+)بن ماضیفعل متعدی مادۀ مضارع فعل nadub (+)بن ماضیفعل متعدی کرده شود dewab drak کرده شد meh drak کرده شده بود meh dub drak پ-فعلهای آغازی3ایرانی باستان درفارسی میانۀ اشکانی و گاهی در فارسیمیانۀ ترفانی برای بیان مفهوم مجهولبه کار میرفتهاند: آمیخته شود desxima نجات داده شوند dnesxob دبیر مقدم در مقالۀ مجهول در زبانفارسی(1384)چنین آورده است کهشواهد تاریخی مأخوذ از چهار دوره ازتاریخ زبان فارسی یعنی فارسی باستان(بین قرن 6 قبل از میلاد تا قرن 3 قبلاز میلاد)،فارسی میانه(بین 224 تا651 میلادی)،فارسی نوین کلاسیکو فارس نوین امروز بر واقعیتهای زیردلالت دارند.
ساخت فعل مجهول فارسی میانه الف)صرفی: ب)غیرصرفی: منشیزاده در توجیه این مسئله که چراسیر تحول تکواژ مجهولساز صرفی درزبانهای فارسی باستان و اوستا،یعنیتکواژ صرفی- ay -با تکواژ صرفیمجهولساز دورۀ میانه-(به تصویر صفحه مراجعه شود)-به ظاهرسازگاری ندارد،آورده است.
دوم اینکه،به نظر دبیر مقدم گسترش نوعغیرصرفی مجهول-به عنوان تنها مقولۀمجهولساز-خود بخشی از یک تحولتاریخی بین فارسی باستان و فارسینوین است که بر اثر آن در این زبانگرایشی به جدا شدن از حالت تصریفی8و تبدیل شدن به حالت تحلیل 9،که آن را گسسته 10 نیز میخوانند،مشاهدهمیشود؛از همینرو در فارسی نوین امروزنیز پسوند مجهولساز وجود ندارد."