خلاصة:
هدف از این پژوهش شناسایی خوشه های انگیزشی دانشجویان در دروس عمومی، تربیتی و اختصاصی بود. مبانی نظری پژوهش نظریه خودتعیین-گری دسی و رایان است که در آن منابع انگیزشی به پنج دسته انگیزش درونی، نظم دهی تشخیص داده شده، نظم دهی درون فکنی، نظم دهی بیرونی و بی انگیزگی تقسیم شده است. پژوهش به روش پیمایشی انجام شد. آزمودنیها 159 نفر از دانشجویان دبیری دانشگاه تربیت معلم آذربایجان بودند. برای تشخیص خوشه های انگیزشی پرسشنامه انواع انگیزش در کلاس بر روی آزمودنیها اجرا شد. با در اختیار داشتن نمرات آزمودنیها در انواع شیوه های انگیزشی در کلاس در هر سه نوع درس، تفاوت در شیوه های انگیزشی آنها در این دروس مقایسه شد. برای این مقایسه از یک تحلیل خوشه ای استفاده شد. نتایج نشان داد که در هر کدام از دروس عمومی، تربیتی و اختصاصی دو خوشه انگیزشی وجود دارد: اولین خوشه یک نیمرخ انگیزشی خود تعیین گر بود که در آن دانشجویان سطوح بالایی از انگیزش درونی و نظم دهی تشخیص داده شده و سطوح پایینی از بی انگیزگی و انگیزش بیرونی داشتند. دومین نیمرخ انگیزشی که از تحلیل خوشه ای به دست آمد شامل دانشجویانی با مقادیر بالای بی انگیزگی و نظم دهی بیرونی، مقدار متوسط در نظم دهی تشخیص داده شده و مقادیر پایین در انگیزش درونی و نظم دهی درون فکنی بود. بررسی خوشه-های انگیزشی دانشجویان در دروس عمومی، تربیتی و اختصاصی نشان داد که نسبت دانشجویان خوشه یک در دروس اختصاصی بیشتر از دروس عمومی و تربیتی بود. در دروس عمومی نسبت دانشجویان هر دو خوشه یکسان بود.
ملخص الجهاز:
"نتایج نشان داد که در هرکدام از دروس عمومی،تربیتی و اختصاصی دو خوشه انگیزشی وجود دارد:اولین خوشه یک نیمرخ انگیزشی خودتعیینگر بود که در آن دانشجویان سطوح بالایی از انگیزش درونی و نظمدهی تشخیص داده شده و سطوح پایین از بی- انگیزگی و انگیزش بیرونی داشتند.
با وجود این،فراگیران هرچه قدر هم که از نظر شناختی و راهبردهای یادگیری برای یادگیری موضوعی آمادگی داشته باشند،باز لازم است که این توانشها و راهبردها را با انگیزش ترکیب کنند تا بتوانند مفید واقع شوند )5002,reteP( ،چرا که پژوهشهای قبلی نشان دادهاند که بین انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی رابطه مثبتی وجود دارد )2002,fies dna izroblA;8002,.
از اینرو،در پژوهش حاضر با لحاظ کردن یک دیدگاه چندبعدی به انگیزش(نظریه و خودتعیینگری دسی و رایان]خوشهبندی دانشجویان از نظر انگیزه در سه نوع از دروس اختصاصی،عمومی و تربیتی صورت گرفته است و با توجه به هدف پژوهش به دو سؤال پژوهشی زیر پاسخ داده میشود: 1.
آگاهی از میزان شباهت خوشههای انگیزشی دانشجویان در دروس اختصاصی،عمومی و تربیتی و همچنین، فراوانی دانشجویانی که براساس نوع درس در هرکدام از این خوشهها قرار گرفتهاند،از لحاظ نظری،عملی و روششناختی مهم است.
برای این منظور،برای پاسخ به اولین سؤال پژوهش ابتدا یک تحلیل خوشهای1برای تشخیص تعداد خوشههای انگیزشی در این سه نوع درس انجام و پس از آگاهی از تعداد خوشههای انگیزشی برای پاسخ به سؤال دوم پژوهش،تفاوت فراوانیهای دانشجویان داخل هرکدام از این خوشهها در دروس اختصاصی،عمومی و تربیتی پرداخته مقایسه شد.
اولین خوشه یک نیمرخ انگیزشی خودتعیینگر است که در آن دانشجویان سطوح بالایی از انگیزش درونی و نظمدهی تشخیص داده شده و سطوح پایین بیانگیزگی و انگیزش بیرونی دارد."