خلاصة:
ارتقای کیفیت عملکرد دانشگاهها در گرو گروههای آموزشی توانمند و شایسته است. از این رو، ارزیابی عملکرد گروههای آموزشی یکی از مسئولیتهای مهم مدیران و مسئولان دانشگاهی برای توسعه حرفه ای و حفظ و ارتقای آموزش عالی است. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر عملکرد آموزشی گروههای آموزشی دانشگاهی بود. روش پژوهش کیفی از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی 15 دانشکده دانشگاه تهران و 75 گروه آموزشی بود. به منظور انتخاب نمونه مطلوب، با استفاده از روش نمونه گیری کرانه ای، 20 گروه آموزشی که به میزان دو انحراف استاندارد در بالاترین و پایین ترین میزان عملکرد آموزشی قرار داشتند، به عنوان کرانهای بالا و پایین انتخاب شدند. سپس، به منظور شناسایی و تحلیل علل ناهمسانی در عملکرد آموزشی گروههای آموزشی با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته، داده های لازم جمع آوری و از طریق تحلیل محتوا و فرایند کدگذاری تحلیل شدند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که عواملی که در کران بالا و پایین بر عملکرد آموزشی گروههای آموزشی تاثیرگذارند متناظر نیستند و متفاوت اند، علاوه بر این، مشخص شد عواملی نظیر مشارکت ذینفعان در تامین منابع مالی، کارآفرینی، کارآمدی جمعی، مدیریت مشارکتی و محیط رقابتی فعال از عوامل موثر بر عملکرد آموزشی بالا و عواملی نظیر وابستگی به منابع مالی دولتی، شرایط کاری نامطلوب، روحیه پایین و مدیریت لجام گسیخته بر عملکرد آموزشی پایین تاثیر داشته است.
ملخص الجهاز:
"انتخاب دانشگاه تهران به عنوان جامعه آماری به دلایلویژگیهای بارز این دانشگاه نظیر قدمت و سابقه تاریخی،جامع بودن رشتههای آموزشی،کثرت و تنوعگروههای آموزشی و اعضای هیئت علمی ازنظر مرتبه علمی،تنوع در سازکارهای تخصیص منابع مالیو دریافت حداکثر میزان اعتبارات مالی بین دانشگاههای جامع کشور rehgiH fo yrtsiniM ) ( 5002,noitacudE بوده است و همچنین،استقلال نسبی بیشتری که دانشگاه تهران درخصوصاتخاذ سیاستهای تأمین و تخصیص منابع مالی دارد.
چه عواملی در میزان عملکرد گروه آموزشی بیشترین نقش را داشته است؟ کدامیک از عوامل فردی،آموزشی،مدیریتی،سازمانی و کمبود منابع مالی در میزانعملکرد این گروه بیشترین نقش را داشته است؟ در پاسخ به این سؤال برخی از پاسخهای اعضای هیئت علمی کران بالا در جدول 4 ارائه و از جملات وعبارات مشابه مفاهیمی همچون مفاهیم زیر از درون این دادهها استخراج شده است:مشارکت اعضا درتصمیمگیری،ارتباط مؤثر اعضا با یکدیگر و خردجمعی که براساس پیشینه نظری و مقایسه با ادبیاتموضوع به ویژگی مدیریت مشارکتی و برقراری ارتباطات مؤثر اشاره دارد و مشخص شد که مدیریتمشارکتی عامل دیگری است که ازسوی مصاحبه شوندگان در عملکرد آموزشی گروههای آموزشی کران بالا مؤثر دانسته شده است.
عوامل و منابع بازدارنده رشد و توسعه گروه آموزشی کداماند؟ در پاسخ به این سؤال برخی از پاسخهایی که اعضای هیئت علمی کران پایین بیان کردهاند،عبارت استاز:به دلیل نبود لوازم و تجهیزات کافی از ارائه برخی آموزشهای تخصصی به دانشجویان محروم شدهایم، به دلیل کمبود اعتبارات و شرایط نامساعد فیزیکی محیط کار از سال 1375 به بعد تعداد پذیرشدانشجویان دوره کاردانی و کارشناسی بسیار کمتر شده است."